Ian Lesser: ο Ερντογάν έχει εκνευρίσει ΗΠΑ και Ε.Ε.

Ο Ερντογάν έχει εκνευρίσει ΗΠΑ και Ε.Ε., διαπιστώνει ο εκτελεστικός διευθυντής του ιδρύματος German Marshall Fund στην Ευρώπη, Ιαν Λέσερ και σημειώνει ότι οι σχέσεις της Άγκυρας με τους σημαντικούς εταίρους της δεν είναι πλέον οι ίδιες.

Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή», εκτιμά πως η πολιτική αβεβαιότητα στην Τουρκία θα επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις εξελίξεις στο Κυπριακό, λόγω της αδυναμίας ανάληψης πρωτοβουλιών σε άλλα ζητήματα καθώς όλη η προσοχή της τουρκικής ηγεσίας θα είναι εστιασμένη στο εσωτερικό.

«Τα όσα συμβαίνουν τελευταία στην Τουρκία, σε συνδυασμό με τα γεγονότα στο πάρκο Γκεζί, αποπνέουν μια ανατρεπτική, επαναστατική πορεία», διαπιστώνει ο Ιαν Λέσερ. Προβλέπει ότι «θα υπάρξουν ανατροπές στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, ενώ η κόντρα του ΑΚΡ με το κίνημα του Γκιουλέν φέρνει στο προσκήνιο μια διαφορετική διαίρεση, πολύ πιο πολύπλοκη από αυτή του παρελθόντος. Μέχρι τώρα είχαμε δύο παράλληλες ελίτ: Το παλαιό σύστημα της κοσμικής εξουσίας και του στρατού, και το νέο που δημιούργησε ο Ερντογάν. Τώρα, έχουμε και τις δύο αυτές παρατάξεις διαιρεμένες, εξέλιξη που περιπλέκει την κατάσταση και σίγουρα δεν συμβάλλει στη σταθερότητα. Αντίθετα, οδηγεί την Τουρκία προς μια χαοτική κατάσταση».

Σημειώνει ότι εάν αυτά συνέβαιναν πριν από είκοσι χρόνια, ο στρατός θα είχε επέμβει. Τώρα, όμως, η στάση που τηρεί ο στρατός, όπως επισημαίνει, είναι ενδεικτική της αλλαγής που έχει επέλθει στη χώρα. Για τον ίδιο, πάντως, οι υποθέσεις διαφθοράς που ήρθαν στην επιφάνεια, δεν αποτελούν έκπληξη. «Το μόνο για το οποίο έχω εκπλαγεί είναι που χρειάστηκε να περάσει τόσος χρόνος για να αποκαλυφθεί όλη αυτή η εκτεταμένη διαφθορά, που στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας της οικονομικής έκρηξης διαπερνούσε πολλούς τομείς της οικονομίας, ενώ ήταν σαφής και η έντονη διαπλοκή με την πολιτική εξουσία», σημειώνει.

Αναφερόμενος στη ρητορική του Τ.Ερντογάν θεωρεί ότι είναι εκτός πραγματικότητας. «Στα γεγονότα του πάρκου Γκεζί δεν ήταν μόνο η βία της αστυνομίας που ενόχλησε, αλλά και οι συνωμοσίες που ανέπτυξε. Το ίδιο συμβαίνει και πάλι. Οι ενστικτώδεις αντιδράσεις του έχουν εκνευρίσει όλους τους σημαντικούς εταίρους της Τουρκίας: Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον, Βερολίνο, Παρίσι. Η αναχρονιστική ρητορική του Ερντογάν έχει πλήξει βαθιά την εικόνα της Τουρκίας ως χώρας που εκσυγχρονίζεται και η οποία κινείται προς την Ευρώπη».

Παραδέχεται ότι η γεωγραφική θέση της Τουρκίας, που «γειτνιάζει με τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, τη Ρωσία, της προσδίδει μια αδιαμφισβήτητη γεωπολιτική σημασία, την οποία οι ΗΠΑ και η Δύση δεν μπορούν να αγνοήσουν». Συμπληρώνει, όμως, ότι «η πραγματικότητα που διαμορφώνεται στο εσωτερικό της χώρας ανατρέπει τα δεδομένα και η σχέση της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα δεν είναι πλέον, και δεν θα είναι στο άμεσο μέλλον, η ίδια».

Η Ε.Ε. βλέπει με δυσφορία όσα συμβαίνουν στην Τουρκία, και τα συνεχή πλήγματα που δέχονται οι παντός είδους ελευθερίες, σημειώνει ο κ.Λέσερ. Η κατάσταση αυτή, προσθέτει, ενισχύει τον σκεπτικισμό που υπήρχε σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. «Βραχυπρόθεσμα, η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία περιμένει να δει τις προθέσεις των νέων υπουργών που ανέλαβαν σημαντικά χαρτοφυλάκια, αλλά το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο», ενώ ερωτηθείς εάν υπάρχει ενδεχόμενο έντασης με τη χώρα μας, απαντά:

«Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει ένταση με την Ελλάδα, αλλά σίγουρα η αβεβαιότητα στο εσωτερικό της Τουρκίας καθιστά πιο δύσκολο για τον Ερντογάν, ή οποιονδήποτε άλλο Τούρκο πολιτικό, να προχωρήσει σε περαιτέρω βελτίωση του κλίματος με κινήσεις σε ευαίσθητα ζητήματα. Οι πάντες θα είναι εστιασμένοι στις εσωτερικές εξελίξεις. Δεν θα υπάρξουν πρωτοβουλίες». Σε αυτό το κλίμα, θα είναι πιο δύσκολη η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Ο κ. Λέσερ, διαπιστώνει:

«Παρότι η διεθνής κοινότητα έχει ενεργοποιηθεί και υπάρχει, όντως, μια λογική για μια νέα συνολική προσπάθεια διευθέτησης, αλλά και νέα στοιχεία, όπως τα ενεργειακά κοιτάσματα, που συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση, η εσωτερική κρίση στην Τουρκία θα δυσχεράνει την κατάσταση, ιδιαίτερα καθώς βρισκόμαστε σε μια παρατεταμένη εκλογική χρονιά. Κανείς Τούρκος πολιτικός δεν θα προχωρήσει σε κινήσεις στο Κυπριακό, όταν το πολιτικό σκηνικό στη χώρα του είναι τόσο ρευστό».

www.capital.gr