Τι κρύβει η επίθεση των Κούρδων στην Κασταμονή

του Σάββα Καλεντερίδη

-Γιατί έγινε η επίθεση στη συνοδεία του Ερντογάν;
-Βουλευτικές Εκλογές 2011

Η Τουρκία περνά μια από τις πιο ήρεμες προεκλογικές περιόδους στο μισό αιώνα δημοκρατίας που διάγει. Η μόνη πιθανή ‘πηγή’ προβλημάτων που θα μπορούσε να χαλάσει το προεκλογικό κλίμα, ήταν -και παραμένει- το Κουρδικό. Η κυβέρνηση, για να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις, σε αγαστή συνεργασία με το πολύ βαθύ κράτος, φρόντισε να δημιουργήσει προσδοκίες επίλυσης του Κουρδικού και μετατροπής της ισόβιας κάθειρξης του Οτζαλάν σε κατ’ οίκον περιορισμόν, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό ένα σχετικά ήρεμο κλίμα την προεκλογική περίοδο. Ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων και συνομιλιών που έγιναν μεταξύ εκπροσώπων του τουρκικού κράτους και του ίδιου του Οτζαλάν, η κουρδική πλευρά ανακοίνωσε ότι κηρύσσει μονομερή εκεχειρία μέχρι τις 15 Ιουνίου 2011, κάτι που κατά τα φαινόμενα αποδέχτηκε άτυπα ο τουρκικός στρατός, ο οποίος εδώ και αρκετούς μήνες δεν επιχειρούσε εναντίον των Κούρδων ανταρτών.

Τα πρώτα σύννεφα σε αυτήν την πορεία, που σκίασαν και την προεκλογικό ‘ουρανό’,
εμφανίστηκαν στις 30 Μαρτίου, όταν δυνάμεις του τουρκικού στρατού επιτέθηκαν εναντίον 7μελούς ομάδας ανταρτών του ΡΚΚ στο Χατάυ (Αντιόχεια), σκοτώνοντας όλους τους άνδρες της ομάδας, μεταξύ των οποίων και σημαίνον στέλεχος της στρατιωτικής πτέρυγας του κουρδικού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος. Μόλις λίγες μέρες μετά, στις 6 Απριλίου, ομάδα ανταρτών του ΡΚΚ επιτέθηκε σε αυτοκίνητο της αστυνομίας, στα σύνορα των νομών Σινώπης και Αμάσειας, τραυματίζοντας τρεις αστυνομικούς.



Παρά τα δυο προαναφερθέντα περιστατικά, που θεωρήθηκαν ‘μεμονωμένα, η κατάσταση ήταν ήρεμη, μέχρι που στις 17 Απριλίου ήλθε η απόφαση της Ανώτατης Επιτροπής Εκλογών (YSK) να απαγορεύσει την κάθοδο στις εκλογές σε ανεξάρτητους Κούρδους υποψηφίους, μεταξύ των οποίων και η Λεϋλά Ζάνα. Η κατάσταση πήγε να εκτραχυνθεί και να τεθεί ίσως εκτός ελέγχου, αφού οι Κούρδοι αντέδρασαν με μαζικές διαδηλώσεις σε δεκάδες πόλεις του Κουρδιστάν και της υπόλοιπης Τουρκίας, δείχνοντας και δίνοντας σαφή μηνύματα ότι είναι αποφασισμένοι ακόμα και να μην επιτρέψουν τη διεξαγωγή των εκλογών στις περιοχές που η δύναμη του κουρδικού κινήματος είναι μεγαλύτερη από αυτήν του τουρκικού κράτους. Και -για όσους γνωρίζουν- οι περιοχές αυτές δεν είναι και λίγες. Μετά από τις κινητοποιήσεις αυτές και μέσα σε 48 ώρες, η Ανώτατη Επιτροπή Εκλογών, τρομοκρατημένη από το μέγεθος και την έκταση των αντιδράσεων των Κούρδων, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καλούσε τους ανεξάρτητους υποψηφίους των οποίων είχε απαγορεύσει την κάθοδο στις εκλογές να καταθέσουν τα δικαιολογητικά που έλειπαν από το φάκελό τους και μετά από μια μέρα ανακοίνωσε βεβιασμένα ότι η υποψηφιότητά τους είναι πλέον νόμιμη.

Μετά την απόφαση αυτή, η κατάσταση ομαλοποιήθηκε και ταυτόχρονα, προϊόντος του χρόνου, άρχισε να προθερμαίνεται το προεκλογικό κλίμα. Όλα αυτά μέχρι τις 30 Απριλίου, που ο τουρκικός στρατός, περικύκλωσε ομάδα ανταρτών σε περιοχή του Ντερσίμ (Τούντζελι), σκοτώνοντας επτά απ’ αυτούς, ανάμεσά τους και τον υπεύθυνο της περιοχής Ερζερούμ, υψηλόβαθμο στέλεχος της στρατιωτικής πτέρυγας του κουρδικού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος. Την ίδια ημέρα, ο Ερντογάν, σαν να ήταν συνεννοημένος και συντονισμένος με τους στρατηγούς που διέταξαν την επιχείρηση, μιλώντας σε προεκλογική ομιλία στην κουρδική πόλη Μους, μεταξύ άλλων είπε τα εξής: «Επιτέλους, σ’ αυτήν τη χώρα δεν υπάρχει πλέον Κουρδικό Πρόβλημα. Δεν το αποδέχομαι αυτό. Υπάρχουν προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αδελφοί μας Κούρδοι, όμως δεν υπάρχει Κουρδικό πρόβλημα».

Η επίθεση στο Τούντζελι και η προκλητική και πολύ διαφωτιστική για τις προθέσεις του δήλωση του Ερντογάν στην καρδιά του Κουρδιστάν, ότι δεν υπάρχει πλέον Κουρδικό Πρόβλημα, ίσως να σήμανε την αρχή του τέλους στο ήρεμο κλίμα της προεκλογικής περιόδου. Μετά από την επίθεση και τη δήλωση αυτή, ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν παραδέχτηκε ότι ήταν λάθος του -αιχμάλωτος ων- να συμμετέχει ο ίδιος στις διαπραγματεύσεις με το τουρκικό κράτος και διεμήνυσε μέσω των δικηγόρων του στους συντρόφους του ότι ο κίνδυνος για τους Κούρδους είναι μεγάλος και επικείμενος. Ακολούθησαν διαδηλώσεις Κούρδων για το φόνο των επτά ανταρτών, η μεγαλύτερη από τις οποίες έγινε στο Ντιγιαρμπακίρ, στην οποία συμμετείχαν περισσότερο από εκατό χιλιάδες άνθρωποι.

Την ίδια ημέρα που βρισκόταν σε εξέλιξη η ογκώδης και οργισμένη διαδήλωση στο Ντιγιαρμπακίρ (4 Μαΐου), συνέβη ένα γεγονός που τάραξε τα ήρεμα νερά της προεκλογικής εκστρατείας των κομμάτων στην Τουρκία. Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, Ταγίπ Ερντογάν, αφού εγκαινίασε την προεκλογική εκστρατεία του κόμματός του στην Κασταμονή, μετέβη με ελικόπτερο στην Αμάσεια και η υπόλοιπη αποστολή που τον συνόδευε κινήθηκε οδικώς από Κασταμονή προς Άγκυρα και Αμάσεια. Περί τις 17:15, την ώρα που η αποστολή περνούσε από τη διάβαση Ιλγκάζ -ο Όλγασσυς της αρχαιότητας- δέχτηκε επίθεση με χειροβομβίδες και αυτόματα όπλα. Ένα από τα αυτοκίνητα της ασφάλειας που συνόδευε το λεωφορείο που χρησιμοποιεί ο Ενρτογάν στην προεκλογική εκστρατεία, πήρε φωτιά από την έκρηξη της χειροβομβίδας, ενώ από τα πυρά των ενόπλων έχασε τη ζωή του ένας αστυνομικός της Διεύθυνσης Ασφάλειας Κασταμονής και άλλος ένας τραυματίστηκε και διακομίστηκε στο νοσοκομείο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αρχών ασφαλείας στην Τουρκία, στην επίθεση συμμετείχαν αντάρτες του ΡΚΚ που παραμένουν σε μόνιμη βάση τα τελευταία δυο χρόνια στην περιοχή του Πόντου, έχοντας ως στόχο να αναπτύξουν ένοπλη δράση σε αυτήν την εκτεταμένη -με πολύ καλή κάλυψη και ταυτόχρονα ευπαθή- περιοχή, όταν αυτό απαιτήσουν οι ανάγκες του κινήματος.

Ο προεκλογικός αγώνας συνεχίζεται και το πιο πιθανόν είναι να συνεχιστούν οι αψιμαχίες μεταξύ των Κούρδων και όλων των άλλων, χωρίς να αναμένεται κλιμάκωση του ένοπλου αγώνα τους μέχρι τις 15 Ιουνίου, που λήγει η εκεχειρία. Σε σχέση δε με τα αποτελέσματα των εκλογών, θεωρείται βέβαιο ότι το ΑΚΡ και ο Ερντογάν θα είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι, με ποσοστά που θα επιτρέψουν το σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Ανεξάρτητα όμως από το αποτέλεσμα των εκλογών, τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω έχουν και μια διάσταση που αφορά και την Ελλάδα. Και η διάσταση αυτή σχετίζεται με τη μετάλλαξη του Ερντογάν, ο οποίος το 2005 εμφανίστηκε στο Ντιγιαρμπακίρ και είπε το αμίμητο: «Το Κουρδικό Πρόβλημα είναι δικό μου πρόβλημα», δίνοντας υποσχέσεις ότι θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να το λύσει. Όλα αυτά τα χρόνια, έχοντας στο χέρι του και ‘το μαχαίρι και το πεπόνι’, αντί να λύσει το πρόβλημα μέσω της Δημοκρατίας, συνασπίστηκε με το στρατό και με τους ακραίους ισλαμιστές και προσπάθησε να αλώσει τους Κούρδους, για να φθάσουμε σήμερα, στο 2011, να λέει ότι «δεν υπάρχει πλέον Κουρδικό Πρόβλημα». Ακριβώς την ίδια τακτική χρησιμοποιεί ο Ερντογάν και με την Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια. Αφού έδωσε υποσχέσεις ότι θα συμβάλλει στην επίλυση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων, εξασφαλίζοντας τη στήριξη της χώρας μας σε όλους τους τομείς, σε στενή συνεργασία με ό,τι πιο σκληρό υπάρχει στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις ακολουθεί αδιάλλακτη πολιτική στο Κυπριακό, το Αιγαίο και τη Θράκη, έχοντας βάλλει στο συρτάρι τα κέρδη από την αφελή στάση της ελληνικής πλευράς. Ας ευχηθούμε να μην είναι επώδυνα τα γεγονότα που θα μας οδηγήσουν να πούμε το στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα.

Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 5-6-2011