Τι κρύβεται πίσω από τις προκλήσεις Μπερίσα;

Του Κωνσταντίνου Χολέβα

Ας μην αυταπατώμεθα. Δεν είναι προεκλογικό πυροτέχνημα ή πανηγυρική υπερβολή. Η αναφορά του Αλβανού πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα στα σύνορα της «Μεγάλης Αλβανίας», η οποία φθάνει έως την Πρέβεζα, δεν ήταν τυχαία. Η θεωρία της «Φυσικής Αλβανίας», όπως μετονομάστηκε η Μεγάλη Ιδέα των Αλβανών, διατρέχει όλο το πολιτικό φάσμα της γειτονικής χώρας και επηρεάζει, ας το προσέξουμε αυτό, πολλούς από τους Αλβανούς που εργάζονται στη χώρα μας. Στα σχολικά βιβλία Ιστορίας και Γεωγραφίας η «Φυσική Αλβανία» είναι παρούσα ακόμη και στα εξώφυλλα. Περιλαμβάνει τη σημερινή Αλβανία, τμήμα του Μαυροβουνίου, το ένα τρίτο των εδαφών της ΠΓΔΜ (Ιλλυρίδα την ονομάζουν οι αυτονομιστές Αλβανοί), μέρος της Νοτίου Σερβίας (Πρέσεβο), το Κόσοβο και ελληνικά εδάφη όπως η Θεσπρωτία (Τσαμουριά τη λένε οι ίδιοι) και η Πρέβεζα. Δεν πρόκειται για άποψη λίγων εθνικιστών. Είναι το επίσημο εθνικό δόγμα, όπως κατεγράφη από την Ακαδημία Επιστημών των Τιράνων το 1997. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο δεν πρέπει να υποτιμήσουμε ούτε φυσικά να υπερτιμήσουμε.

Ο δεξιός Σαλί Μπερίσα και ο Εντι Ράμα, πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος, μπορεί να διαφωνούν φανατικά στα εσωτερικά θέματα, αλλά συμφωνούν στη γραμμή των προκλήσεων κατά της Ελλάδας. Αλλοτε με τους Τσάμηδες, άλλοτε με δικαστική και αστυνομική τρομοκρατία κατά των Βορειοηπειρωτών, άλλοτε με ανακίνηση ζητήματος αλβανικής μειονότητας στην Ελλάδα και άλλοτε με χάρτες και εδαφικές διεκδικήσεις, συμπορεύονται με τα μικρότερα εθνικιστικά κόμματα και οργανώσεις, όπως η Ερυθρόμαυρη Συμμαχία. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ηγέτης αυτής της Συμμαχίας, που προκάλεσε επεισόδια την 28η Οκτωβρίου κατά των Ελλήνων διπλωματών, ήταν προ ετών ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο ακύρωσε τη συμφωνία Ελλάδας - Αλβανίας για την ΑΟΖ και τα θαλάσσια ύδατα.

Πίσω από τα λόγια του Μπερίσα, τα οποία ματαίωσαν την επίσκεψη του Ελληνα υπουργού Εξωτερικών, κρύβονται ορισμένα βαθύτερα αίτια και κίνητρα. Ας ανιχνεύσουμε ορισμένα από αυτά.

Α) Η στάση των Δυτικών απέναντι στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου αποθράσυνε την αλβανική κυβέρνηση και έθρεψε το δέντρο της «Φυσικής Αλβανίας». ΟΙ ΗΠΑ και πολλές χώρες της Ε.Ε. αναγνώρισαν ανεξάρτητο Κόσοβο εις βάρος της εδαφικής ακεραιότητας της Σερβίας. Η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Ισπανία κ.ά. αρνούνται αυτή την αναγνώριση. Η Βρετανία μάλλον θα μετάνιωσε, διότι επάνω σ’ αυτή τη βάση θα θεμελιωθεί το αίτημα της ανεξάρτητης Σκοτίας. Πάντως το μήνυμα που δόθηκε από τους ισχυρούς εκλαμβάνεται από τα Τίρανα ως επιβράβευση του αλβανικού ένοπλου εθνικισμού.

Β) Τα Τίρανα δεν έκρυψαν ποτέ την πρόθεσή τους να ανακηρύξουν ως μειονότητα τους Αλβανούς εργαζομένους στην Ελλάδα. Εμείς πρέπει να είμαστε φειδωλοί στην παραχώρηση υπηκοότητας σε Αλβανούς πολίτες, εκτός αν είναι σαφώς αποδεδειγμένη η ελληνική εθνική καταγωγή τους.

Γ) Η διεκδίκηση εδαφών και η ανακίνηση του τσάμικου ζητήματος εις βάρος μας λειτουργεί ως αντίβαρο στην ύπαρξη της πανάρχαιας ελληνικής παρουσίας στη Β. Ηπειρο. Οφείλουμε να δραστηριοποιηθούμε περισσότερο στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής κοινότητας.

Δ) Ενα βαθύτερο αίτιο είναι η εθνική ανασφάλεια των Αλβανών και το αίσθημα ότι δεν είναι ξεκάθαρη η εθνική τους ταυτότητα. Πλάθουν μύθους για ανύπαρκτους Ιλλυριούς προγόνους, ενώ στην πραγματικότητα η αλβανική εθνική συνείδηση εκδηλώθηκε μόλις το 1878. Οι μουσουλμάνοι Αλβανοί είναι χωρισμένοι σε φυλές και σε διαφορετικές θρησκευτικές ομάδες. Με το όραμα της «Μεγάλης - Φυσικής Αλβανίας» επιχειρούν να κάνουν πιο συμπαγή την εύθραυστη εθνική ενότητα. Θυμίζω την εξέγερση των Νοτίων κατά των Βορείων πριν από λίγα χρόνια με αφορμή τις επενδυτικές «πυραμίδες».

Ε) Ο Μπερίσα, όπως και οι Τούρκοι, πιστεύει ότι η οικονομική κρίση μάς έκανε αδιάφορους για τα εθνικά θέματα. Ας του αποδείξουμε το αντίθετο!

Δημοκρατία