Συρία: η "μπάλα" και πάλι στο γήπεδο της G20

Του Κώστα Ράπτη

Η απόφαση του Barack Obama να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης στη Συρία συνιστά αναβολή, αν όχι ακύρωση, των πολεμικών σχεδίων, αφήνοντας χώρο για την αναζήτηση νέων συναινέσεων μεταξύ των ηγετών της G20, οι οποίοι συναντώνται στα μέσα της εβδομάδας στην Αγία Πετρούπολη.

Οι λόγοι για την ταλάντευση αυτή ανάγονται στην αντίφαση που εξαρχής χαρακτηρίζει την αμερικανική στάση απέναντι στην συριακή κρίση, ήτοι την αδυναμία της Ουάσιγκτον να ελέγξει μιαν «αλλαγή καθεστώτος» η οποία κατά τα λοιπά είναι άκρως επιθυμητή. Επιπλέον, σε αντίθεση με προηγούμενους στόχους, όπως λ.χ. το Ιράκ ή η Λιβύη, η Δαμασκός δεν στερείται διεθνών ερεισμάτων, ενώ αντίθετα οι δυνάμεις που ωθούν τις ΗΠΑ σε μία πολεμική εμπλοκή (π.χ. μοναρχίες του Περσικού Κόλπου, Τουρκία) αποτελούν συμμάχους εν πολλοίς αυτονομημένους που εμπνέουν επιφύλαξη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Είναι λ.χ. χαρακτηριστικό το πρόσφατο άνοιγμα της Σαουδικής Αραβίας προς τη Ρωσία, με την επίσκεψη τον περασμένο μήνα του επικεφαλής των μυστικών της υπηρεσιών πρίγκηπα Bandar bin Sultan στο Κρεμλίνο, αλλά και ο ρόλος της στην Αίγυπτο (όπου επίσης η Μόσχα επιχείρησε να προωθηθεί, σε ανατροπή όλης της τάξης πραγμάτων που ισχύει μετά τις συμφωνίες του Camp David το 1979, προτείνοντας στον στρατηγό Sisi στρατιωτική συνεργασία).

Το κλίμα πολεμικής ετοιμότητας που καλλιεργήθηκε όλη την προηγούμενη εβδομάδα αποτέλεσε από την άποψη αυτή μια στροφή 180 μοιρών σε σχέση με τις έως τότε κινήσεις της Ουάσιγκτον, με κυριότερη την προετοιμασία από κοινού με τη Μόσχα της διεθνούς διάσκεψης «Γενεύη 2» για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στην συριακή κρίση.

Οι λόγοι που την επέβαλαν είναι εντέλει οι ίδιοι με αυτούς που τώρα υπαγορεύουν, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το «φρενάρισμα» της πολεμικής προετοιμασίας.

Η ενίσχυση της θέσης του Bashar al-Assad όλο το προηγούμενο διάστημα όχι μόνο στο πεδίο της μάχης (βοηθούσης και της εμπειροπόλεμης Χεζμπολλάχ του Λιβάνου) αλλά και πολιτικά (με αποτέλεσμα μια «αναβάπτισή» του στις κάλπες το 2014 να φαντάζει όλο και πιο πιθανή) δεν ανατρέπεται από μία πολεμική προετοιμασία η οποία καταγγέλλεται από τη συριακή διασπορά και από εκείνο το τμήμα της αντιπολίτευσης το οποίο δεν εξοπλίζεται από το εξωτερικό.

Από την άλλη πλευρά, οι αντιδράσεις του Ιράν και της Ρωσίας «ζυγίστηκαν» κατά την προηγούμενη εβδομάδα και αποδείχθηκε ότι η μεν Τεχεράνη δηλώνει αποφασισμένη, σε περίπτωση πολέμου, να κινητοποιήσει όλες τις φίλιες δυνάμεις της στην περιοχή, απειλώντας την σταθερότητα του Ισραήλ (κυρίως μέσω της Χεζμπολλάχ) και της Σαουδικής Αραβίας (μέσω της σιιτικής της μειονότητας).

Όσο για τον Vladimir Putin, στη βαρυσήμαντη ομιλία του στο Βλαδιβοστόκ, απέφυγε την υιοθέτηση ύφους αντιπαράθεσης προς τις ΗΠΑ (μάλιστα απευθύνθηκε στον Obama όχι ως ομόλογό του, αλλά ως τον κάτοχο του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης). Ωστόσο, σημείωσε χωρίς περιστροφές ότι είναι «απόλυτη ανοησία» να αποδίδεται στις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις η επίθεση με χημικά όπλα στα περίχωρα της Δαμασκού στις 21 Αυγούστου, η οποία κατά τη γνώμη του υπήρξε «προβοκάτσια» από «αυτούς που θέλουν να σύρουν ισχυρά μέλη της διεθνούς κοινότητας, και ιδίως τις ΗΠΑ, στη συριακή κρίση». Παρατήρησε δε ότι η Ουάσιγκτον δεν έχει το έρεισμα για μια θεμελιώδη απόφαση να επιτεθεί στη Συρία, ενώ δήλωσε ότι εξεπλάγη (ευχάριστα) από το ότι οι ευρωπαϊκές χώρες, ακόμη και η Βρετανία, δεν ευθυγραμμίζονται με τις αμερικανικές επιλογές αλλά «αναλύουν τα γεγονότα, βγάζουν συμπεράσματα» και ενεργούν «με βάση τα εθνικά τους συμφέροντα και την κοινή λογική».

Εξ ού και το διπλό πρόβλημα αξιοπιστίας που αντιμετωπίζει ο Obama, καθώς από τη μία εμφανίζεται έτοιμος να παρακάμψει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ως άλλος Bush και από την άλλη δεν διαθέτει μιαν (ευπρόσωπη) «συμμαχία των προθύμων». Όσο για τον αμερικανικό πληθυσμό επιμένει να απορρίπτει στις δημοσκοπήσεις το ενδεχόμενο ανάληψης δράσης – έστω και περιορισμένης όπως την περιγράφει ο Obama δυσαρεστώντας την ίδια στιγμή του ιέρακες του Κογκρέσου

Πηγή:www.capital.gr