Στο... «σκαμνί» η Ελλάδα

Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ

Υπάρχει άραγε αμερικανική υπόδειξη στην κίνηση των Σκοπίων να προσφύγουν εναντίον της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, κατηγορώντας την ότι με το βέτο που έβαλε στην ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ παραβίασε την ενδιάμεση Συμφωνία που ρυθμίζει από το 1995 τις σχέσεις των δύο χωρών; Ο πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, πάντως, βρισκόταν την περασμένη εβδομάδα στις ΗΠΑ, έχοντας μάλιστα διαρκώς δίπλα του τον νέο Αμερικανό πρεσβευτή στα Σκόπια Φίλιπ Ρίκερ, όπως έγραψε χθες το «Εθνος». Η πολιτική ουσία, πάντως, είναι πως αυτή η κίνηση του Γκρούεφσκι όχι μόνο ενταφιάζει κάθε εναπομείνασα ελπίδα για εξεύρεση λύσης στο θέμα του ονόματος, αλλά απειλεί να δυναμιτίσει συνολικά τις σχέσεις Αθήνας - Σκοπίων.

Η πολιτική Γκρούεφσκι τους τελευταίους μήνες με τις αλλεπάλληλες προκλήσεις για την ύπαρξη «μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα, με τις προσπάθειες συγκρότησης μετώπου Σκοπίων - Αγκυρας - Τιράνων εναντίον της χώρας μας με πρόσχημα το μειονοτικό που πρότεινε ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Μιλόσοσκι και τώρα με την προσφυγή στη Χάγη, θέτουν επί τάπητος το ζήτημα του αν εξακολουθεί να έχει νόημα για την Ελλάδα η Ενδιάμεση Συμφωνία.

Η συμφωνία αυτή απέτυχε δυστυχώς να εκπληρώσει τον στόχο της, ο οποίος ήταν να ρυθμίσει προσωρινά τις σχέσεις των δύο χωρών, για να διευκολυνθεί η επίλυση του ζητήματος του ονόματος. Η διάρκειά της είχε οριστεί επταετής, καθώς τα επτά χρόνια είχαν θεωρηθεί υπεραρκετός χρόνος για να βρεθεί λύση. Εληξαν ήδη το 2002 άπρακτα. Εκτοτε το κάθε μέρος έχει το δικαίωμα να αποσυρθεί μονομερώς με απλή προειδοποίηση 12 μηνών, χωρίς καμιά άλλη διαδικασία ούτε καν διαβούλευση.

Η Ενδιάμεση Συμφωνία «σέρνεται» χωρίς νόημα, όπως αποδεικνύει η στάση των Σκοπίων.Η κατάργησή της, όμως, αφαιρεί την ύπαρξη κάθε νομικής βάσης για την ύπαρξη διπλωματικών, οικονομικών, πολιτικών ή οποιασδήποτε άλλης φύσης σχέσεων της Αθήνας με τα Σκόπια.

Η ΠΓΔΜ θα γίνει «ανύπαρκτο» κράτος για την Ελλάδα, σε περίπτωση κατάργησης της συμφωνίας. Δεν θα υπάρχει απολύτως καμία υποχρέωση της Αθήνας απέναντι στα Σκόπια, ούτε καν φυσικά υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Από τη στιγμή που η κυβέρνηση Γκρούεφσκι δεν έχει καμιά διάθεση λύσης του θέματος της ονομασίας με αμοιβαία αποδεκτό τρόπο, πρέπει να εξεταστεί σοβαρά αν είναι προτιμότερο να διαρραγεί κάθε σχέση με τα Σκόπια, οπότε βεβαίως δεν τίθεται ούτε κατά διάνοια θέμα συμφωνίας της Ελλάδας στην ένταξη στην ΕΕ, στο ΝΑΤΟ ή οπουδήποτε αλλού μιας χώρας που δεν θα την αναγνωρίζει η Αθήνα καθόλου, κατά κανένα τρόπο. Κέρδος πάντως από τη σημερινή κατάσταση η Ελλάδα δεν αντλεί.

Τα Σκόπια προσέφυγαν στη Χάγη κάνοντας χρήση του άρθρου 21 παράγραφος 2 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, που ορίζει ότι «οποιαδήποτε διαφορά ή διένεξη που προκύπτει μεταξύ των Μερών σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή της παρούσας Ενδιάμεσης Συμφωνίας, μπορεί να υποβληθεί από οποιοδήποτε από τα Μέρη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης...».

Νομικά έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν και η Ελλάδα την υποχρέωση να παραστεί. Πολιτικά, όμως, τι θέλουν;

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι με το βέτο η ελληνική κυβέρνηση παραβίασε το άρθρο 11, παράγραφο 1 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, που ορίζει ότι η Ελλάδα μπορεί να αντιταχθεί στην ένταξη των Σκοπίων «ως μέλους σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς» μόνο αν χρησιμοποιήσουν άλλο όνομα από το ΠΓΔΜ. Θέλουν τα Σκόπια την καταδίκη της Ελλάδας;

Ομως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι θέσεις των Σκοπίων για «μειονότητες Μακεδόνων, Αλβανών και Τούρκων» στην Ελλάδα συνιστούν παραβίαση του άρθρου 6, παράγραφος 2, της συμφωνίας που απαγορεύει «επέμβαση του Δεύτερου Συμβαλλόμενου Μέρους (σ.σ.: της ΠΓΔΜ) στις εσωτερικές υποθέσεις άλλου κράτους προκειμένου να προστατεύσει το καθεστώς και τα δικαιώματα οποιωνδήποτε προσώπων σε άλλα κράτη που δεν είναι πολίτες του Δεύτερου Συμβαλλόμενου Μέρους».

Επομένως, θα καταδικαστεί και η ΠΓΔΜ, αν αρχίσει ποτέ μια τέτοια δίκη. Επιδιώκουν άραγε την κατάργηση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας; Σκέφτηκαν τις συνέπειες για τη χώρα τους; Είναι να απορεί κανείς με την πολιτική τους τύφλωση.

ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ
Η Ενδιάμεση Συμφωνία είναι άχρηστη πλέον;

Η τακτική των Σκοπίων οδηγεί σε υπονόμευση και αχρήστευση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Ο ακροδεξιός φανατισμός της ηγεσίας τους εκεί οδηγεί: η κυβέρνηση Καραμανλή οφείλει να το λάβει αυτό υπόψη της και να προετοιμαστεί σοβαρά για το ενδεχόμενο απόσυρσης από τη συμφωνία του ενός ή του άλλου μέρους. Αυτό απαιτεί αλλαγή στρατηγικής και χάραξη νέας τακτικής για την περίπτωση ανυπαρξίας νομικού πλαισίου για τις σχέσεις Ελλάδας - ΠΓΔΜ και πολύ πιο εχθρικών σχέσεων των δύο χωρών.

Πηγή