Ελληνοκυπριακή συνεργασία για το φυσικό αέριο

Στη Λευκωσία την επόμενη εβδομάδα ο υφυπουργός Περιβάλλοντος- Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης ύστερα από κυπριακή πρόσκληση

Της Μανταλένας Πίου



Στην Κύπρο μεταβαίνει την ερχόμενη εβδομάδα ο υφυπουργός Περιβάλλοντος - Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Γιάννης Μανιάτης, όπου θα έχει επαφές για τη συνεργασία των δύο χωρών στο θέμα του φυσικού αερίου και για τον ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα στη μεταφορά του, όταν θα ξεκινήσει η εκμετάλλευση όχι μόνον του κυπριακού κοιτάσματος αλλά και του πεδίου Λεβιάθαν στο Ισραήλ.

Το ταξίδι του κ. Μανιάτη, που πραγματοποιείται κατόπιν πρόσκλησης της υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού της Κύπρου κας Πραξούλας Αντωνιάδου, έρχεται σε συνέχεια της κυβερνητική κινητικότητας των τελευταίων ημερών, με τις συναντήσεις με τον πρωθυπουργό και τις υπουργικές συσκέψεις για τα ενεργειακά.

Η ανακάλυψη του κοιτάσματος στην Κύπρο έφερε νέα δεδομένα.

Η Ελλάδα φαίνεται έτοιμη πια να ανοίξει τις διαδικασίες για τις έρευνες εντοπισμού φυσικού αερίου στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, μία διαδικασία που ενδεχομένως να καταλήξει στην οριοθέτηση ελληνικής ΑΟΖ ύστερα από διαβουλεύεις με την Κύπρο και την Αίγυπτο.

Μεγάλα κοιτάσματα

Καταλύτης για τις εξελίξεις φαίνεται να είναι η πρόθεση της Noble Energy, της αμερικανικής εταιρείας που ανακάλυψε το κοίτασμα αερίου στην Κύπρο και συμμετέχει στις ανάλογες έρευνες στο Ισραήλ, να προχωρήσει σε έρευνες για τον εντοπισμό φυσικού αερίου νοτιο-ανατολικά της Κρήτης, σε μία θαλάσσια περιοχή που γειτνιάζει με τα κυπριακά μπλοκ και ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν ότι «κρύβει» πολύ μεγάλα κοιτάσματα, της τάξης των 1-3 τρισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου...

Η Noble Energy φέρεται διατεθειμένη να προχωρήσει μάλιστα σε δικές της έρευνες, χρησιμοποιώντας ίδια δεδομένα στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, κάνοντας χρήση των διατάξεων που προβλέπει ο τελευταίος νόμος για τις έρευνες υδρογονανθράκων, σύμφωνα με τις οποίες ο ενδιαφερόμενος μπορεί να καταθέσει αίτημα στις αρμόδιες ελληνικές αρχές για να διενεργήσει έρευνες σε περιοχή της επιλογής του, χωρίς για τη συγκεκριμένη περιοχή να έχει προηγηθεί προκήρυξη διαγωνισμού από το Δημόσιο.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι υψηλόβαθμα στελέχη της αμερικανικής εταιρείας, που εδρεύει στο Τέξας, έρχονται στην Αθήνα τις επόμενες ημέρες και θα έχουν συνάντηση με την πολτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, το πιθανότερο μέσα στο πρώτο εικοσαήμερο του Ιανουαρίου.

Στέλεχος της Noble έχει ήδη εκφράσει την ασιοδοξία της εταιρείας για τις πιθανότητες εντοπισμού αερίου νότια της Κρήτης, σε ενεργειακό συνέδριο που έγινε στην Αθήνα, λίγο πριν από τις γιορτές.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής προκήρυξε στις αρχές της εβδομάδας τους διαγωνισμούς για την παραχώρηση της έρευνας και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων σε χερσαία περιοχή βόρεια των Ιωαννίνων, στον Πατραϊκό Κόλπο και στο Κατάκολο.

Παράλληλα τρέχουν οι διαγωνισμοί για τις σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Οι δεσμευτικές προσφορές για τις σεισμικές έρευνες, δηλαδή τις προκαταρκτικές έρευνες για τον εντοπισμό ενδείξεων ύπαρξης κοιτασμάτων πετρελαίου ή αερίου, αναμένεται να κατατεθούν στις 2 Μαρτίου.

Στους διαγωνσιμούς για τις τρεις παραχωρήσεις εκμετάλλευσης οι προσφορές θα πρέπει να υποβληθούν ως τις 2 Ιουλίου. Τα πεδία στον Πατραϊκό, το Κατάκολο και τα Ιωάννινα αφορούν περιοχές που ήδη έχουν ερευνηθεί ως ένα βαθμό στο παρελθόν, γι' αυτό το λόγο ο διαγωνισμός αφορά κατ' ευθείαν την παραχώρησή τους.

Πατραϊκός Κόλπος

Τα εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα πετρελαίου στον Πατραϊκό Κόλπο φθάνουν τα 200 εκατ. βαρέλια. Στα Ιωάννινα οι εκτιμήσεις μιλούν για 50-80 εκατ. βαρέλια και στο δυτικό Κατάκολο γύρω στα 3-8 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.

Ομως οι προηγούμενες έρευνες στις τρεις αυτές περιοχές είχαν λήξει άδοξα.

Στον Πατραϊκό Κόλπο, που με τα μέχρι στιγμής δεδομένα έχει το πιο υποσχόμενο κοίτασμα από πλευράς μεγέθους τουλάχιστον, οι έρευνες είχαν γίνει από την εταιρεία Triton, η οποία όμως το 2001 επέστρεψε την άδεια παραχώρησης στο ελληνικό δημόσιο για εσωτερικούς της λόγους. Καθοριστικό βέβαια ρόλο στην απόφασή της έπαιξαν οι εκτιμήσεις των ειδικών ότι επρόκειτο για μία δύσκολη γεωλογικά περιοχή, που ανάλογή της στην Ελλάδα δεν έχει διατρηθεί ως σήμερα.

Κακή ποιότητα

Στο Δυτικό Κατάκολο το 1982 έρευνα της τότε ΔΕΠ είχε εντοπίσει πετρέλαιο σε βάθος 250 μέτρων, με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα της τάξης των 3 εκατ. βαρελιών. Ομως η κακή ποιότητα του πετρελαίου που βρέθηκε, το κόστος άντλησης σε συνδυασμό με τις διεθνείς τιμές του αργού εκείνη την εποχή, οδήγησαν στην απόφαση να μην προχωρήσει η εκμετάλλευση του πεδίου.

Στην Ηπειρο, στη ορεινή περιοχή βόρεια των Ιωαννίνων το ενδιαφέρον ανανεώθηκε μετά το ευρήματα υδρογονανθάκων στη γειτονική Αλβανία. Η περιοχή είχε παραχωρηθεί προς έρευνα σε διεθνή κοινοπραξία με leader την εταιρεία Enterprise.

H άδεια όμως επεστράφη το 2002 στο ελληνικό δημόσιο, χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί οι έρευνες, καθώς πρόκειται για δύσκολη περιοχή, γαι την οποία εκτιμάται ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν δαπανηρές τεχνικές, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι έρευνες σε βάθος, που υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 4.000 μέτρα. Η εταιρεία προτίμησε τότε να διαπραγματευτεί την πώλησή της στη Shell, παρά να ολοκληρώσει την έρευνα με αβέβαιη έκβαση.

Σήμερα οι τεχνολογικές εξελίξεις μπορεί να επιτρέπουν λιγότερο δαπανηρές και πιο αποτελεσματικές έρευνες στις τρεις περιοχές. Σε αυτό ποντάρει και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος - Ενέργειας, που όπως έχει δηλώσει περιμένει την πρώτη γεώτρηση ως τα τέλη του 2012.

Hμερησία