Παρεμβολέας Ε2-92 και ΠΑ

Φωτογραφία Ιωάννης Λέκκας, http://www.eagleaviation.gr/

Αντιγράφουμε από τα πρακτικά της Βουλής της Πέμπτης 22 Δεκεμβρίου, την απάντηση του ΑΝΥΕΘΑ Γ.Ραγκούση σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΛΑΟΣ Η.Πολατίδη, σχετικά με το σύστημα Ηλεκτρονικού Πολέμου Ε2-92 που αναπτύχθηκε από την ΠΑ από το 1992 και μετά. Σε πολλά sites και περιοδικά έχει αναφερθεί η συγκεκριμένη υπόθεση, με αφορμή το δημοσίευμα στο 7ο τεύχος του περιοδικού Δούρειος Ίππος "Αναβαθμίσεις Μαχητικών αεροσκαφών: Οι ελληνικές λύσεις 1975-2010" που δημοσιεύτηκε στις 6 Ιουνίου, πολύ πριν διεκδικήσουν "αποκλειστικότητες" και άλλα φαιδρά οι γνωστοί άγνωστοι. Άλλωστε το θέμα είχε αναφερθεί πριν σχεδόν μια δεκαετία στον ημερήσιο τύπο, συνεπώς κάθε τέτοιος ισχυρισμός είναι αβάσιμος. Στο άρθρο αυτό που ξαφνικά ξύπνησε αρκετούς, θα επανέλθουμε σε προσεχή ανάρτησή μας. Μέχρι τότε είναι άξιο να παρατηρήσουμε τις πηγές ενημέρωσης που έχουν οι βουλευτές, καθώς και την ακρίβεια/ανακρίβεια των εκάστοτε κυβερνητικών απαντήσεων.

ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΑΤΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η ερώτηση κατετέθη πρώτα γραπτώς στην προηγούμενη κυβέρνηση, δεν απαντήθηκε και γι’ αυτό επανέρχομαι με την ίδια ερώτηση, αυτή τη φορά ως επίκαιρη ερώτηση.

Υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία ένα ελληνικής σχεδιάσεως αμυντικό σύστημα, παθητικό, μπήκε πάνω σε παλιάς τεχνολογίας Α7 αεροσκάφη, πολύ παλαιότερα από ό,τι είναι τα καινούργια F-16 που είχαν να αντιμετωπίσουν σε μία αερομαχία. Πραγματικά έγιναν τελείως αόρατα με το ελληνικής τεχνολογίας σύστημα.

Αυτό το σύστημα, σύμφωνα πάντα με τα δημοσιεύματα, από το 2003 που έχει σχεδιαστεί, παρουσιάστηκε κατ’ επανάληψη στις διάφορες ηγεσίες του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης. Παρ’ όλα αυτά βλέπουμε μέχρι σήμερα –δηλαδή οκτώ περίπου χρόνια μετά το σχεδιασμό του- να μην μπαίνει σε λειτουργία και να μη βελτιώνει κατ’ αυτόν τον τρόπο, με ιδιαιτέρως χαμηλό κόστος, τις αμυντικές ικανότητες της χώρας. Πολλά από τα δημοσιεύματα λένε το ότι είναι ελληνικής σχεδιάσεως και το ότι είναι ιδιαιτέρως χαμηλού κόστους είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημά του, γιατί κανείς δεν μπορεί να ελπίζει σε μίζες από ένα ελληνικό σύστημα, άρα θάβεται. Ενδεχομένως θα το δούμε κάποτε να πουλιέται σε ξένες χώρες και θα έρθει τότε ως συνοδευόμενο από μίζες προς την ελληνική Κυβέρνηση ή οποιονδήποτε άλλον που παίρνει τις αποφάσεις και τότε φυσικά θα εγκριθεί.

Αν αφήσουμε έξω αυτή τη θεωρία με τις μίζες που βέβαια με τα υποβρύχια έχει έρθει στο προσκήνιο και με όλες αυτές τις μεθοδεύσεις που έχουν γίνει για τα υποβρύχια. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, έχουμε έναν «ωχαδερφισμό» στις αρμόδιες υπηρεσίες, έχουμε μια δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και μία νοοτροπία που ό,τι προέρχεται από την Ελλάδα πρέπει να μείνει στο περιθώριο.

Είναι πολύ σημαντικά τα ερωτήματα. Εγώ εδέχθην πάρα πολλές παραινέσεις από απλούς πολίτες, που το είδαν δημοσιευμένο, να προβώ σε αυτήν την ερώτηση και είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα η άποψη της σημερινής Κυβερνήσεως.
Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βύρων Πολύδωρας): Ευχαριστούμε τον κ. Πολατίδη.
Παρακαλείται ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Γιάννης Ραγκούσης, να λάβει το λόγο προκειμένου να απαντήσει στον ερωτώντα συνάδελφο.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε συνάδελφε, νομίζω ότι ορθώς και ευλόγως υποβάλατε τη συγκεκριμένη ερώτηση, γιατί πράγματι όταν κανείς πληροφορείται το σύνολο των στοιχείων που αναφέρατε, οδηγείται εύκολα σε μια σειρά από ερωτήματα στα οποία κι εσείς οδηγηθήκατε.
Τώρα, βεβαίως, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, όχι, όμως, πάντοτε, όπως πολύ σωστά είπατε -και δυστυχώς υπάρχουν τέτοιες αποδείξεις για σοβαρά θέματα, όπως τα υποβρύχια που αναφέρατε τελευταία- η εξήγηση είναι πιο πραγματική και πιο συγκεκριμένη και νομίζω ότι πράγματι πρέπει να σας δώσω τα στοιχεία που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στην πολεμική αεροπορία και άρα και στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Αναφέρεστε στο εργαστηριακό πρωτότυπο του συστήματος Ε2-92 και αλλιώς Παρεμβολέα Αυτοπροστασίας Αεροσκαφών. Αυτό το σύστημα πράγματι αναπτύχθηκε από το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας και στη συνέχεια ανατέθηκε στην ΕΑΒ η παραγωγή δύο βιομηχανικών πρωτοτύπων μέσω της σύμβασης 006/99.

Τα βιομηχανικά πρωτότυπα κατασκευάστηκαν και εγκαταστάθηκαν σε δύο αεροσκάφη Α7. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν πτητικές δοκιμές το 2003 εναντίον αεροσκαφών F16, δοκιμές από τις οποίες η επιτροπή έκρινε ότι τα αποτελέσματα ήταν όντως ικανοποιητικά.

Η ΕΑΒ στη συνέχεια υπέβαλε πρόταση προσφοράς στην Πολεμική Αεροπορία που αφορούσε στην παραγωγή 40 υπαρχόντων συστημάτων Ε2-92 για τοποθέτηση στα αεροσκάφη Α7, πάντοτε στο ίδιο πλαίσιο και με τα ίδια χαρακτηριστικά με τα βιομηχανικά πρωτότυπα.
Στη συνέχεια, ωστόσο, η Πολεμική Αεροπορία λαμβάνοντας υπόψη το απαιτούμενο χρονοδιάγραμμα της πρότασης της ΕΑΒ, σε συνδυασμό με την επικείμενη τότε απόσυρση των αεροσκαφών Α7, έκρινε ότι δεν υφίσταται επιχειρησιακή απαίτηση αποδοχής της εν λόγω πρότασης.

Το Δεκέμβριο του 2007 η ΕΑΒ υπέβαλε εκ νέου πρόταση στην Πολεμική Αεροπορία, η οποία αφορούσε στην εγκατάσταση του Ε2-92 στα αεροσκάφη F4. Στα αεροσκάφη F4, με πρωτοβουλίες προσωπικού της Πολεμικής Αεροπορίας -το υπογραμμίζω αυτό- έχουν ήδη αναπτυχθεί άλλα συστήματα και βελτιωμένες τεχνικές λειτουργίας των υφιστάμενων συστημάτων τους, τα οποία επιτυγχάνουν με αποτελεσματικό τρόπο την προστασία των αεροσκαφών F4 εναντίον σύγχρονων απειλών.

Κατά συνέπεια, η Πολεμική Αεροπορία έκρινε ότι δεν υφίσταται επιχειρησιακή απαίτηση αντικατάστασης του υφιστάμενου συστήματος από το Ε2-92.

Πέραν των προαναφερθέντων, -και με αυτό ολοκληρώνω την απάντησή μου- επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της δύσκολης δημοσιονομικής συγκυρίας της χώρας και με δεδομένο ότι το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας κατάφερε με ελάχιστο κόστος να πετύχει ικανοποιητική προστασία των F-4 με τα υπάρχοντα συστήματα, δεν κρίνεται σκόπιμη η επένδυση εκ μέρους της Πολεμικής Αεροπορίας και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος από το E2-92.

Θέλω να επισημάνω δύο ακόμη πράγματα: πρώτον, ότι δεν είναι δυνατή η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του E2-92 επί του αεροσκάφους F-4, δεδομένου ότι δεν έχει εγκατασταθεί στον εν λόγω τύπο αεροσκαφών και συνεπώς η λειτουργία του δεν έχει ελεγχθεί σε πτητικές δοκιμές. Δεύτερον, ότι οι τεχνικές προδιαγραφές του E2-92 θεωρούνται πλέον παλαιάς τεχνολογίας, ενώ αυτό είναι προσανατολισμένο να λειτουργεί μόνον εναντίον του αεροσκάφους F-16 και συνεπώς δεν παρέχει προστασία έναντι άλλου τύπου απειλών.

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, με το εξής. Θα σας είναι χρήσιμο, κύριε Πολατίδη, να το λάβετε κι αυτό υπόψη σας. Επειδή συνήθως στην τεχνολογική πρόοδο το πρώτο βήμα δίνει πολλές φορές τα περιθώρια για να υπάρξει κι ένα δεύτερο βήμα, μετεξέλιξης παραδείγματος χάρη του συστήματος αυτού, που θα μπορούσε να εξετάσει κανείς πράγματι την αξιοποίησή του σε πάρα πολλές περιπτώσεις, νομίζω ότι αυτό μας επιτρέπει να επανέλθουμε στο θέμα, για να δούμε αν και κατά πόσον πράγματι θα μπορούσε μια μετεξέλιξη αυτού του συστήματος να βρει σημαντική, ευρεία χρήση στις Ένοπλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα στην Πολεμική Αεροπορία και βεβαίως στο βαθμό που αυτό προέρχεται και από ελληνικά μυαλά και ελληνικά χέρια αυτό, όπως καταλαβαίνετε, θα ήταν ακόμη περισσότερο επιδιωκόμενο κι ακόμη καλύτερο.
Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Βουλευτής Σερρών του ΛΑ.Ο.Σ. κ. Ηλίας Πολατίδης έχει το λόγο.

ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΑΤΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, λέτε ότι στα F-4 δεν έχει γίνει δοκιμή. Τι εμποδίζει το να γίνει δοκιμή; Οικονομικοί είναι οι λόγοι; Τεχνικοί είναι οι λόγοι; Γιατί τόσα χρόνια εξέλιπε το ενδιαφέρον; Αν και νομίζω ότι εφόσον ο κύριος όγκος των μαχητικών της τουρκικής Αεροπορίας είναι τα F-16 δεν είναι μεγάλο μειονέκτημα αυτό και ενδεχομένως η υιοθέτηση αυτού του συστήματος και η βελτίωσή του θα μπορούσε να επεκτείνει και το χρόνο ζωής των A-7, να μην χρειαστεί δηλαδή να γίνει η απόσυρσή τους. Όμως όταν ξεκινήσουμε με ένα σύστημα το οποίο θα έχει ελληνική τεχνογνωσία, σε μελλοντικές αγορές οποιωνδήποτε αεροσκαφών θα μπορεί αυτή η τεχνογνωσία να μετεξελιχθεί, να ενισχυθεί και να μπουν τέτοια συστήματα. Να μην έρθουν δηλαδή τα έτοιμα, που έρχονται από τον οποιονδήποτε ξένο κατασκευαστή, αλλά να χρησιμοποιηθεί το ελληνικό σύστημα και έτσι να μειωθεί συνολικά το κόστος της αγοράς αυτής.

Υπάρχει όμως ξεκάθαρα μία αντίληψη από το Υπουργείο Άμυνας και από την Πολεμική Αεροπορία, η οποία δεν ευνοεί τα ελληνικά συστήματα, όπως προείπα, διότι είναι χαμηλού κόστους και δεν μπορούν να φέρουν άλλα πλεονεκτήματα σε αυτούς που εγκρίνουν.

Υπάρχει και το αντίστοιχο πρόβλημα με το ραντάρ ελληνικής προελεύσεως, το CCIAS, το οποίο ανέπτυξαν Έλληνες επιστήμονες από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ούτε αυτό προωθείται. Δεν παίρνει τη σειρά του, παρ’ όλο που πάλι υπάρχει ενθουσιασμός, όταν παρουσιάζεται, από τις ηγεσίες και της Αεροπορίας αλλά και του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι αν δεν ξεκινήσουμε κάποτε και αν δεν επενδύσουμε στην ελληνική βιομηχανία των οπλικών συστημάτων γενικώς, θα είμαστε μια ζωή πίσω. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι το Ισραήλ που έχει πολύ μεγάλη επιρροή στην πολιτική των ΗΠΑ και είχε λόγω των πολέμων το ’67 και το ‘73 άφθονο πολεμικό υλικό από την Αμερική, παρ’ όλα αυτά προσπάθησε και έχει δημιουργήσει μια τεράστια αμυντική βιομηχανία, η οποία είναι εξαγωγός και λέγεται μάλιστα ότι ενδιαφέρεται να αγοράσει και τα ελληνικά αμυντικά συστήματα.

Εμείς πάμε στην αντίθετη κατεύθυνση. Απαξιώνουμε την ελληνική βιομηχανία και θέλουμε να τα φέρουμε όλα εισαγόμενα. Το αν ο δικός μας δρόμος, αυτός που ακολουθήθηκε τέλος πάντων τα τελευταία είκοσι χρόνια, είναι ο ενδεδειγμένος ή αυτός του Ισραήλ, νομίζω ότι η θέση των δύο χωρών μπορεί να αποδείξει ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο.
Πρέπει λοιπόν να επενδύσουμε εκεί πάση θυσία και μάλιστα υπ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Αντί να χαρίζουμε χρήματα συνεχώς στους Γερμανούς για πληρωμές για υποβρύχια τα οποία δεν υπάρχουν, εφόσον μας κατηγορούν ότι χρωστάμε λεφτά, ότι δεν τα πληρώνουμε, ότι είμαστε τεμπέληδες κι όλα αυτά, εφόσον μας κατηγορούν λοιπόν για όλα αυτά, να σταματήσουν και οι πληρωμές για υποβρύχια τα οποία δεν παρεδόθησαν κι ενδεχομένως θα αργήσουν πάρα πολύ να παραδοθούν. Υπενθυμίζω ότι το 2006, σύμφωνα με τις αρχικές συμβάσεις, έπρεπε όλα τα υποβρύχια να είχαν παραδοθεί.

Οφείλουμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε σε αυτές τις συνθήκες την ελληνική βιομηχανία, διότι μακροπρόθεσμα θα κερδίσουμε πάρα πολλά χρήματα, περισσότερα χρήματα από ότι μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα κερδίσουμε, με κάποιες ρυθμίσεις μέσω άλλων τομέων, οι οποίες δεν είναι τελικά αποδοτικές.

Λόγω των γεωπολιτικών συνθηκών, οι οποίες υπάρχουν στην Ελλάδα, λόγω του ότι έχουμε απέναντι μας την Τουρκία, είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε αμυντικές δαπάνες. Πρέπει αυτές οι αμυντικές δαπάνες και να πιάνουν τόπο, αλλά και να δίνουν δουλειά στα ελληνικά μυαλά και στα ελληνικά χέρια.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Ιωάννης Ραγκούσης, έχει το λόγο, για τη δευτερολογία του.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας): Ίσως, κύριε Πολατίδη, δεν έγινε κατανοητό κάτι το οποίο αναφέραμε στη απάντηση που σας δώσαμε προηγουμένως και το οποίο προέρχεται από την ενημέρωση της Πολεμικής Αεροπορίας, δηλαδή ότι τα αεροσκάφη F-4 έχουν ένα πιο εξελιγμένο σύστημα αυτοπροστασίας, σύμφωνα με αυτή την ενημέρωση, που προήλθε πάλι από την Πολεμική μας Αεροπορία.

Τώρα εγώ θέλω να σας πω χωρίς να περιττολογώ ότι πολλά από αυτά που μας είπατε είναι στοιχεία μιας αντίληψης με την οποία νομίζω ότι κανένας δεν θα μπορούσε εύκολα να διαφωνήσει και δεν πρέπει να διαφωνεί. Η αξιοποίηση κάθε ιδέας, κάθε πρότασης τεχνογνωσίας, κάθε τεχνολογικής προόδου, που μπορεί να προέρχεται ιδιαίτερα από Έλληνες επιστήμονες, είναι όχι απλώς ευπρόσδεκτη, αλλά ένας επιδιωκόμενος σκοπός.

Νομίζω προσωπικά, κύριε Πολατίδη, ότι ίσως είναι η πιο κρίσιμη στρατηγική πρόκληση για το μέλλον των Ενόπλων Δυνάμεων αυτή, η οποία αποτυπώνεται στο ερώτημα του πού θέλουμε τεχνολογικά, σε ποια κατεύθυνση θέλουμε τεχνολογικά να οδηγήσουμε και να αναπτύξουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα αμυντικά συστήματα που αυτές διαθέτουν. Νομίζω δε, ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πρωταρχικής σημασίας, γιατί μετά θα μας δώσει τη δυνατότητα σε αυτή τη βάση να αξιολογούμε κάθε πρόταση, από όπου και αν προέρχεται. Αλλά η απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα επίσης, θα μας δώσει την ευκαιρία να προσανατολίσουμε τις ελληνικές, ερευνητικές δυνατότητες -όπου αυτές υπάρχουν και αναπτύσσονται, στα Πανεπιστήμια, στα Ανώτατα ή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, σε ιδιωτικά Κέντρα- και άρα έτσι, να υπάρχει –θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω- ένας εθνικός προσανατολισμός έρευνας και ανάπτυξης των Ενόπλων Δυνάμεων μακροπρόθεσμος και ο οποίος θα μας δώσει πολλές λύσεις, σε πολλά από τα προβλήματα, όχι που έχουμε τόσο πολύ, αλλά που είναι βέβαιο ότι σύντομα θα αντιμετωπίσουμε.

Γιατί, όπως και εσείς αναφέρατε, οι εξελίξεις στις Ένοπλες Δυνάμεις χωρών γύρω από τη δική μας, προοιωνίζονται μια σειρά από ανάγκες, μια σειρά από προκλήσεις, μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα που θα πρέπει η Ελλάδα να απαντήσει. Και θα πρέπει να απαντήσει με ένα θετικό και έναν αποτελεσματικό τρόπο.

Σας ευχαριστώ.