Η Σφαγή του Διστόμου: ένα ντοκυμαντέρ - μαρτυρία

Σαν σήμερα πριν ακριβώς 69 χρόνια, στις 10 Ιουνίου 1944, διαπράχθηκε ένα από τα φοβερότερα εγκλήματα της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα. Μονάδες των Ες Ες πυρπόλησαν το Δίστομο, αφού εκτέλεσαν απάνθρωπα 218 κατοίκους, ανάμεσά τους 45 παιδιά και εφήβους, αλλά και 20 βρέφη.

Η αφορμή της σφαγής ήταν επίθεση που είχε δεχθεί το ίδιο πρωί μια φάλαγγα των Ες-Ες που ξεκίνησε από τη Λιβαδειά για την Αράχωβα, με σκοπό την εκκαθάριση της περιοχής από αντάρτες. Στο Δίστομο ενώθηκε με άλλη γερμανική ομάδα που είχε ξεκινήσει από την Άμφισσα και προχώρησαν προς το Στείρι. Οι κάτοικοι έλαβαν εντολή να μην απομακρυνθούν από το χωριό, μέχρι την επιστροφή των γερμανικών δυνάμεων. Στη θέση Καταβόθρα οι Γερμανοί δέχθηκαν επίθεση από αντάρτες του ΕΛΑΣ. Μετά από σύντομη, αλλά σφοδρή μάχη, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 15 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Οι γερμανικές απώλειες ανήλθαν σε 6 νεκρούς και 15 τραυματίες. Οι Γερμανοί απέδωσαν την επίθεση των ανταρτών σε ειδοποίηση των κατοίκων του Διστόμου και επέστρεψαν στο χωριό για να εκδικηθούν. Η κτηνωδία τους ήταν πρωτοφανής.

Το 2006 γυρίστηκε ένα ελβετικό ντοκυμαντέρ για τη σφαγή του Διστόμου, με τίτλο "Ένα τραγούδι για τον Αργύρη" (Ein Lied für Argyris): έχει ως πρωταγωνιστή τον Αργύρη Σφουντούρη που, ούτε τεσσάρων χρονών την ημέρα της σφαγής, έχασε και τους δύο γονείς του και πολλούς άλλους συγγενείς. Το ντοκιμαντέρ, έργο του Ελβετού Stefan Haupt, αποτυπώνει τις μαρτυρίες των κατοίκων του Διστόμου, αλλά και την προσωπική ιστορία ενός παιδιού που επέζησε από τη φρίκη του μακελειού και την απώλεια των γονιών του, και μπόρεσε να σταθεί στα πόδια του. Αξίζει να το δείτε:





Σημείωση: Μετά τη σφαγή του Διστόμου, ο Αργύρης Σφουντούρης πέρασε αρκετά χρόνια σε ορφανοτροφεία της Αθήνας, όπως χιλιάδες άλλα ορφανά του πολέμου. Σε ηλικία οκτώ χρονών επιλέχθηκε από μια επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, μαζί με μερικά ακόμα παιδιά, για να σταλεί στην Ελβετία, στο παιδικό χωριό Pestalozzi. Στην Ελβετία έκανε διδακτορικό στα Μαθηματικά και την Αστροφυσική, και δίδαξε σε γυμνάσια τςη Ζυρίχης. Αργότερα άρχισε να μεταφράζει Έλληνες ποιητές στα γερμανικά και να συμμετέχει σε αποστολές βοήθειας σε χώρες όπως η Σομαλία, το Νεπάλ και η Ινδονησία. Αφ' ότου επέστρεψε στην Ευρώπη, μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Ελβετίας και Ελλάδας - και οι παραμονές του στην Ελλάδα γίνονται ολοένα μεγαλύτερες. Είναι μεταξύ των 290 κατοίκων του Διστόμου που άσκησαν αγωγή αποζημίωσης κατά της Γερμανίας.