Μουράτ Καραγιλάν: Η Ανατομία του Πολέμου στο Κουρδιστάν

Ένα μοναδικό εργαλείο για να μελετήσει κανείς το ιστορικό του 30ετούς πολέμου των Κούρδων εναντίον του τουρκικού κράτους και να αντιλαμβάνεται τις πραγματικές διαστάσεις των εξελίξεων γύρω από το Κουρδικό Ζήτημα

Του Σάββα Καλεντερίδη

Οι Κούρδοι είναι ένας ιστορικός λαός της Άνω Μεσοποταμίας, ο οποίος έχει την τύχη και την ατυχία να κατοικεί σε μια ευρύτατη περιοχή που ελέγχει τις πηγές και μεγάλο μέρος του ρου του Τίγρη και του Ευφράτη, ενώ ταυτόχρονα στο υπέδαφος αυτής της πραγματικά αχανούς έκτασης κρύβονται τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Δηλαδή, σε περίπτωση που οι Κούρδοι καταφέρουν να αποκτήσουν την ελευθερία τους και να απελευθερώσουν την πατρίδα τους, που είναι κατακερματισμένη και κατέχεται από το Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία και την Τουρκία, τότε ως ενιαίο Κουρδιστάν θα έχουν υπό τον έλεγχό τους τα μεγαλύτερα αποθέματα υδάτων και πετρελαίου στην περιοχή.

Καθοριστικό ρόλο στην πορεία του κουρδικού έθνους στην Ιστορία έπαιξε η μουσουλμανική θρησκεία. Οι Κούρδοι, λαός με τεράστια πολεμική παράδοση, με την εμφάνιση του Ισλάμ δεν κατόρθωσαν να δώσουν μια δική τους ερμηνεία στη νέα θρησκεία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να τεθούν υπό την επιρροή του αραβικού, του ιρανικού και του τουρκικού παράγοντα, ο καθένας από τους οποίους, με πολιορκητικό κριό το Ισλάμ, προσπάθησε να επιβάλλει τα δικά του θρησκευτικά, εθνικά και πολιτισμικά πρότυπα στους Κούρδους, πετυχαίνοντας με τον τρόπο αυτόν τον κατακερματισμό αλλά και τον εκφυλισμό του κουρδικού έθνους. Το γεγονός αυτό ήταν μια από τις κύριες αιτίες που δεν επέτρεψαν τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για το σχηματισμό μιας κοινής κουρδικής εθνικής ταυτότητας, που ενδεχομένως θα οδηγούσε τους Κούρδους στη διεκδίκηση μιας κοινής πατρίδας, ιδιαίτερα με τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.


Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όταν Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία χώρισαν την περιοχή σε ζώνες επιρροής, με τη Συνθήκη Sykes-Picot, οι Κούρδοι αγνοήθηκαν και το Κουρδικό Ζήτημα αποτέλεσε ένα θλιβερό κατάλοιπο του Πρώτου και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Κατάλληλες συνθήκες για τη διευθέτηση του Κουρδικού δημιουργήθηκαν με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, την κατάρρευση του διπολισμού και του υπαρκτού σοσιαλισμού. Όμως ένας από τους παράγοντες που επηρέασε και θα επηρεάσει καθοριστικά την πορεία και την τελική λύση του Κουρδικού, είχε ξεκινήσει έναν άνισο και επικό αγώνα αρκετά χρόνια πιο πριν, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Έναν αγώνα που, ανεξαρτήτως τακτικών συμμαχιών, δόθηκε κυρίως εναντίον της Τουρκίας, αλλά και εναντίον όλων εκείνων των δυνάμεων που είτε κατέχουν είτε εκμεταλλεύονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τη γεωγραφία του Κουρδιστάν.

Ο παράγοντας αυτός είναι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) και ο Ηγέτης του Αμπντουλλάχ Οτζαλάν, που πληρώνει βαρύ τίμημα για τον αγώνα παλιγγενεσίας του λαού του, ευρισκόμενος δεσμώτης στη φυλακή του νησιού Καλόλημνος (Ιμραλί) της Θάλασσας του Μαρμαρά, με ευθύνες και Ελλήνων πολιτικών. Εκείνων των δειλών και ανεύθυνων πολιτικών που τον έφεραν στην Ελλάδα, υποσχόμενοι ότι θα κατεβάσουν ένα εκατομμύριο κόσμο στο Σύνταγμα για να τον υποστηρίξουν και στη συνέχεια δεν είχαν το θάρρος να τον υπερασπιστούν, και εκείνων των πολιτικών που κυβερνούσαν τη χώρα και λύγισαν στις πιέσεις των ΗΠΑ και της Τουρκίας, στέλνοντάς τον στο στόμα του «γκρίζου λύκου», που στην περίπτωσή μας ήταν το Ναϊρόμπι της Κένυας.

Όλον αυτόν τον άνισο και τιτάνιο αγώνα, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, που αρχίζουν τα πρώτα επαναστατικά βήματα του Ηγέτη Άπο, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2010, το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα επιχείρησε να τον συνοψίσει σε ένα βιβλίο, επικεντρώνοντας στο στοιχείο του ένοπλου αγώνα και του πολέμου, αφού αυτός ήταν η μοναδική επιλογή για την ομάδα των οπαδών του Άπο, που ζητούσε ελευθερία στο Κουρδιστάν. Όλους τους άλλους δρόμους τους κρατούσαν ερμητικά κλειστούς οι μηχανισμοί καταπίεσης της Άγκυρας και όλες οι άλλες μεγάλες και μικρότερες δυνάμεις που έχουν τους δικούς τους σχεδιασμούς στην περιοχή.
Το βιβλίο αυτό, στη συγγραφή του οποίου συνέβαλαν Κούρδοι αγωνιστές, οι πλειοψηφία των οποίων εν τω μεταξύ έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών, έγραψε και υπογράφει ο Μουράτ Καραγιλάν, ένας εκ της ηγετικής ομάδας που διοικεί το ΡΚΚ από τότε που ο φυσικός του Ηγέτης βρίσκεται έγκλειστος στη φυλακή.

Επειδή το Κουρδικό, που αποτελεί από μόνο του ένα τεράστιο ζήτημα, το οποίο επηρεάζει ούτως ή άλλως τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή, αφορά ευθέως την Κύπρο και την Ελλάδα, αποφασίσαμε να ζητήσουμε τα δικαιώματα της έκδοσης στα ελληνικά. Κι αυτό για να έχουν τη δυνατότητα οι Έλληνες που ενδιαφέρονται για την πορεία αυτού του ζητήματος να διαβάσουν και την κουρδική άποψη για τον απελευθερωτικό τους αγώνα, αφού μέχρι τώρα τα κείμενα και οι απόψεις που δημοσιεύονται στα ελληνικά για το θέμα είναι είτε αποσπασματικές είτε επηρεασμένες από την άποψη των κρατών που κατέχουν ή εκμεταλλεύονται το Κουρδιστάν.
Όσον αφορά το εκδοτικό εγχείρημα αυτό καθ’ αυτό, προσπαθήσαμε να σεβαστούμε την ορολογία και τους αξιακούς κώδικες του κουρδικού απελευθερωτικού κινήματος και του συγγραφέα, ενώ καταβάλαμε υπεράνθρωπες προσπάθειες για τη σωστή και περιεκτική μετάφραση, όπως και για τη δημιουργία ευρετηρίου και τη συγγραφή επεξηγηματικών σημειώσεων. Όλα αυτά θα βοηθήσουν τον αναγνώστη και τον ερευνητή όχι μόνο να κατανοήσει το θέμα, αλλά και να επεκτείνει την έρευνά του, ιδιαίτερα με την καταγραφή στο ευρετήριο όλων των ονομάτων και των τοπωνυμίων στα τουρκικά.

Η έκδοση του παρόντος βιβλίου είναι για μας ένα στοίχημα, αφού γίνεται σε μια περίοδο τεράστιας κρίσης που αντιμετωπίζει όχι μόνο ο εκδοτικός κλάδος και η κοινωνία, αλλά η πατρίδα γενικότερα. Μια βαθιά και πολύμορφη κρίση που επιδεινώνει τη δυνατότητα να διαχειριστούμε με ασφάλεια την ιστορία αλλά και την παρουσία του Ελληνισμού στον ελληνικό χώρο, που μας απέμεινε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, και ιδιαίτερα στο τόξο Κύπρος-Αιγαίο-Θράκη, που δέχεται τις πιέσεις του τουρκικού και νεοοθωμανικού επεκτατισμού. Ελπίζουμε οι αναγνώστες μας να βρουν στις σελίδες αυτού του βιβλίου πολύτιμα διδάγματα για το πώς ένας λαός που δεν έχει τίποτα στα χέρια του, αγωνίζεται εναντίον γιγάντων και τελικά κερδίζει. Κερδίζει επειδή συσπειρώνεται γύρω από πρόσωπα, ιδέες και αξίες και αγωνίζεται για όλα αυτά. Έτσι απλά.

Αθήνα 10 Ιουνίου 2012
Σάββας Καλεντερίδης,Εκδόσεις ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ


Βιογραφικό Μουράτ Καραγιλάν

Ο Μουράτ Καραγιλάν (Murat Karayılan) γεννήθηκε το 1954 στο Μπιρετζίκ του νομού Ούρφα (Έδεσσα). Είναι μηχανολόγος, απόφοιτος ανώτερης τεχνικής σχολής. Στο ΡΚΚ συμμετέχει από το 1979 και στην οργάνωση είναι γνωστός με την κωδική ονομασία Τζεμάλ (Cemal). Υπηρέτησε με συνέπεια από διάφορες θέσεις το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα, ενώ τραυματίστηκε αλλεπάλληλες φορές σε διάφορες μάχες μεταξύ των ανταρτών του ΡΚΚ και του τουρκικού στρατού.

Ανήκει στην ηγετική ομάδα του ΡΚΚ που διοικεί το κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα μετά τη σύλληψη του Αμπντουλλάχ Οτζαλάν και τον εγκλεισμό του στη φυλακή του Ιμραλί.
Ως συντοπίτης του Άπο, θεωρείται από τα πιο έμπιστα πρόσωπα του έγκλειστου Κούρδου ηγέτη και διακρίνεται για την αγωνιστικότητα, τη στρατιωτική εμπειρία, τις επιτελικές ικανότητες, την ακλόνητη πίστη στον απελευθερωτικό αγώνα και τη βαθειά ιστορική και πολιτική γνώση που διαθέτει γύρω από το Κουρδικό Ζήτημα.

Το τελευταίο διάστημα εκτελεί χρέη Προέδρου του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ένωσης Κοινοτήτων του Ελεύθερου Κουρδιστάν (KCK).

Πρόλογος του εκδότη
Πρόλογος του συγγραφέα
Εισαγωγικό Σημείωμα Μάριου Λ. Ευρυβιάδη
Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ : Η κοινωνική διαμόρφωση των Κούρδων και η πραγματικότητα του πολέμου
Η γέννηση του πολιτισμού και η πρώτη καταφυγή στη βία
Η σχέση των Μήδων με τον πόλεμο
Οι Κούρδοι κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Η είσοδος του Ισλάμ στο Κουρδιστάν
Η εξελικτική πορεία των συμμαχιών Κούρδων-Τούρκων
Η Γαλλική Επανάσταση και η στροφή των Οθωμανών προς Ανατολάς
Αναφορά στις κουρδικές επαναστάσεις του δεκάτου ενάτου αιώνα
Η επιρροή της ισλαμικής αδελφότητας των Νακσιμπεντί στο Κουρδιστάν
Οργάνωση και πολεμικές τακτικές των επαναστάσεων του δεκάτου ενάτου αιώνα
Συντάγματα Χαμιδιέ: Το οθωμανικό κράτος οργανώνει τους Κούρδους εναντίον άλλων φυλών
Οι Κούρδοι την περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου
Ο ρόλος των Κούρδων στην ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας
Ο χαρακτήρας των κουρδικών επαναστάσεων τον εικοστό αιώνα
Η σιωπή του θανάτου μετά τις επαναστάσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ : Οι τακτικές και οι αγώνες των λαών στη Μέση Ανατολή τη δεκαετία του 1960
Η Μέση Ανατολή αιμορραγεί
Η τέχνη του πολέμου και η στρατηγική του λαϊκού πολέμου
Ο ανταρτοπόλεμος στη Μέση Ανατολή
Το κίνημα της νεολαίας του 1968 και το όνειρο του ανταρτοπολέμου στην
Τουρκία, που τελείωσε πριν καν αρχίσει

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ : Ο αγώνας του ΡΚΚ
Η πολιτική αφομοίωσης στο Κουρδιστάν
Ο Ηγέτης Άπο: Μια ιστορική επαναστατική μορφή
Η περίοδος της ομαδικής ιδεολογικής δράσης και η επιστροφή στο Κουρδιστάν
Η απόφαση για ίδρυση κόμματος και η έναρξη του αγώνα
Η έξοδος του Ηγέτη Άπο στη Μέση Ανατολή
Η Μεγάλη Αντίσταση των φυλακισμένων εναντίον της χούντας της 12ης Σεπτεμβρίου
Η δημιουργία των αντάρτικων ομάδων στην περιοχή Παλαιστίνης-Λιβάνου
Επιστροφή στην Πατρίδα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ : Η πρώτη ένοπλη επίθεση της 15ης Αυγούστου 1985 και η έναρξη του ένοπλου αγώνα
Η ένοπλη επίθεση της 15ης Αυγούστου: μια ιστορική πράξη εθνικής διεκδίκησης
Η χρεοκοπία της άμυνας εκ του ασφαλούς
Διοικητής Αγκίτ: το παράδειγμα της αποφασιστικότητας και της επιμονής του αντάρτη
Η περίοδος του Τρίτου Συνεδρίου και ο εξοπλισμός των πολιτών
Οι καταστροφές που προκάλεσε η “Συμμορία των Τεσσάρων”
Η αναβίωση του επιθετικού πνεύματος
Η επίμονη γραμμή αγώνα του Ηγέτη Άπο εναντίον της συμμοριακής δράσης των ανταρτών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ : Η περίοδος της επαναστατικής δράσης και η ανάληψη της πρωτοβουλίας από τους αντάρτες
Η αντίσταση του λαού στις πόλεις του Κουρδιστάν
Συνέδριο για αντιμετώπιση της καταστροφικής δράσης των συμμοριών στο εσωτερικό της οργάνωσης
Τακτικές αδυναμίες που παρουσιάστηκαν την περίοδο του Πολέμου του Κόλπου
Ο ηρωισμός και η εξάπλωση της δράσης των ανταρτών
Η ανάπτυξη του επιχειρησιακού συστήματος επικοινωνιών των ανταρτών
Ακαδημία Πολέμου «Μαχσούμ Κορκμάζ»
Προβλήματα τακτικής στον πόλεμο του 1992 στο Νότιο Κουρδιστάν
Η πρώτη απόπειρα πολιτικής λύσης του Κουρδικού και η ακύρωσή της μετά από παρέμβαση των συμμοριών
Η απόπειρα καταστροφής των ανταρτών στο Ζέλε
Η συμβολή των γυναικών στον απελευθερωτικό αγώνα
Το πολεμικό δόγμα που εφαρμόστηκε από τους αντάρτες το 1993
Η περίοδος του χειμώνα 1993-94
Άνοιξη 1994: Οι συνδιασκέψεις και ο ετήσιος προγραμματισμός
Δόγμα πολέμου σε όλα τα μέτωπα
Η επέκταση του αγώνα και οι διαλυτικές τάσεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ : Η εξέλιξη της περιόδου τακτικών αδιεξόδων
Ο τουρκικός στρατός μπροστά στον ηρωισμό των ανταρτών
Η προσέγγιση στις έννοιες Διοίκηση και Τακτική
Η πραγματικότητα του Πέμπτου Συνεδρίου
Τα αίτια της επιμονής στην παλαιά τακτική
Ο Δεύτερος Πόλεμος του Νότου
Το Πρώτο Συνέδριο της Ένωσης Ελευθέρων Γυναικών του Κουρδιστάν (YAJK)
Τακτικό δόγμα της νέας περιόδου
Επίθεση αυτοκτονίας της Ζιλάν: Μια επέμβαση στο τακτικό αδιέξοδο
Η απελευθέρωση των αιχμαλώτων Τούρκων στρατιωτών και η συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας Τουρκίας – Ισραήλ
Η διαστρέβλωση της νέας τακτικής το 1996 και η απόπειρα αδρανοποίησης
Στροφή στις φυσικές πηγές έναντι του εμπάργκο
Οι τακτικές προετοιμασίες του έτους 1997
Η αυξημένη προσέλευση στις τάξεις των ανταρτών από την περιοχή Σοράν
Η φοβική προσέγγιση της διοίκησης στην τακτική
Η τακτική των αεροκίνητων επιχειρήσεων του τουρκικού στρατού
Ο ρόλος της προδοσίας στο νέο δόγμα του τουρκικού κράτους

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ : Η διεθνής συνωμοσία για τη σύλληψη του Ηγέτη Άπο και η περίοδος οπισθοχώρησης
«Δεν μπορείτε να σκεπάσετε τον Ήλιο μας»
Η οπισθοχώρηση και τα προβλήματα που ακολούθησαν
Το Έβδομο Συνέδριο
Πολιορκία του όρους Κανδήλι: Ένας μη αναμενόμενος πόλεμος
«Ψεύτικοι φίλοι, ανεπαρκείς σύντροφοι και συναγωνιστές»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ : Οι αιτίες που εμποδίζουν την πορεία για την απελευθέρωση και τη μεγάλη νίκη
Τα προβλήματα διοικητικής δομής του ΡΚΚ και η προσέγγιση στην τέχνη του
πολέμου
Οι επιδράσεις της μη κομματικοποίησης στη διοικητική δομή
Οι λόγοι για τους οποίους δεν αποκτήσαμε αποτελεσματική τακτική διοίκηση
Τα προβλήματα δημιουργίας στρατού των ανταρτών και οι επιρροές της
κλασικής πολεμικής παράδοσης των Κούρδων
Η σχέση και η αντίφαση ήρωα-διοικητή
Η αντικρουόμενη σχέση του ανταρτοπόλεμου και της κλασικής πολεμικής παράδοσης των Κούρδων
Τα προβλήματα στην εξέλιξη του αντάρτη που θα μας οδηγήσει στη νίκη

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΑΤΟ : Ιστορικές αλήθειες και πραγματικότητες εναντίον του ψεύδους και της διαστρέβλωσης
Ο σεβασμός και η ορθή συγγραφή της Ιστορίας είναι η βασική αρχή της ηθικής
Η ανήθικη πρακτική των Τούρκων στρατηγών
Η αλήθεια θα λάμψει οπωσδήποτε
Το ιστορικό της φράσης: «Δεν θα βάλω τους στρατιώτες μου να μεταφέρουν ψοφίμια», που είπε ο Παμούκογλου, είναι ομολογία της αποτυχίας των Τούρκων στρατηγών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΚΑΤΟ : Η στρατηγική της νόμιμης άμυνας
Οι φυσικές και δικαϊκές βάσεις του δικαιώματος της άμυνας
Άμυνα κατά των κυρίαρχων στρατών
Η αλλαγή του προτύπου και η στρατηγική της νόμιμης άμυνας
Σύστημα ανεξαρτησίας και κοινωνικής άμυνας χωρίς την ύπαρξη του κράτους
Ο αντάρτης της νόμιμης άμυνας είναι ο αντάρτης της νίκης
Η περίοδος υλοποίησης της στρατηγικής της νόμιμης άμυνας

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΚΟΥΡΔΙΣΤΑΝ

ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ (Με αλφαβητική σειρά)

Ήφαιστος Παναγιώτης, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων-Στρατηγικών Σπουδών στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς
Ιακώβου Χρήστος, Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)
Καραγιάννης Ν. Ελευθέριος, Πρέσβυς ε.τ.
Μάζης Ιωάννης, Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Σαββίδης Παντελής, Δημοσιογράφος
Στρατάκος Ευστάθιος, Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής Γ΄ Σώματος Στρατού

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

Εκδόσεις-Βιβλιοπωλείο ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ: Φιλελλήνων 14, Τ.Κ. 10557, Σύνταγμα, Αθήνα, 210 3316036, info@infognomon.gr