Λαθρομετανάστες, έγερση εμποδίων και λήψη μέτρων

Του Σταυρου Λυγερου

Η δημόσια συζήτηση για τον περιβόητο φράχτη επιβεβαίωσε την τάση να υπεκφεύγουμε από το πρόβλημα, διαπληκτιζόμενοι για τη σημειολογία ενός προτεινόμενου μέτρου. Tο πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα έχει κατακλυσθεί από λαθρομετανάστες. Τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι από πέρυσι η βασική δίοδος είναι η χερσαία μεθοριακή ζώνη της Νέας Βύσσας, εκεί που ο Εβρος εισέρχεται εντός της Τουρκίας και παύει να είναι σύνορο. Οι διακινητές την προτιμούν, επειδή είναι εύκολη και ασφαλής δίοδος. Οι Τούρκοι συνοριοφύλακες κάνουν τα στραβά μάτια, αφ’ ενός επειδή δωροδοκούνται και αφ’ ετέρου επειδή δεν έχουν εντολές να εμποδίζουν τη ροή λαθρομεταναστών προς την Ελλάδα.

Η Ελλάδα δέχεται πάνω από το 80% των λαθρομεταναστών που εισέρχονται στην Ευρώπη. Οσα κέντρα υποδοχής και αν ιδρύσει θα κάνει μια τρύπα στο νερό, λόγω της μεγάλης εισροής. Κατά κανόνα όσοι εισέρχονται παράνομα στην Ελλάδα θέλουν να πάνε στη δυτική Ευρώπη - ελάχιστοι το καταφέρνουν. Η παράνομη είσοδος είναι εύκολη, αλλά η παράνομη έξοδος δύσκολη. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα θεωρείται χώρα τράνζιτ, αλλά καταλήγει να γίνεται τελικός προορισμός, με αποτέλεσμα να λιμνάζει εδώ ο κύριος όγκος. Η διαρκής συσσώρευση λαθρομεταναστών, που εκ των πραγμάτων αδυνατούν να βρουν εργασία και όποτε βρίσκουν είναι «μαύρη» και κακοπληρωμένη, λειτουργεί σαν θερμοκήπιο για την ανομία και την εγκληματικότητα, επιβαρύνει τις κοινωνικές υποδομές, υπονομεύει τις κοινωνικές ισορροπίες. Η Αθήνα έχει μετατραπεί σε ατύπως διχοτομημένη πόλη.

Το πρόβλημα

Η κατασκευή του φράχτη υπαγορεύεται από την ανάγκη να κλείσει η εύκολη δίοδος. Προφανώς, δεν θα λύσει οριστικά το πρόβλημα. Θα δυσκολέψει και θα περιορίσει όμως την παράνομη είσοδο. Οι διακινητές θα στείλουν τους λαθρομετανάστες από το ποτάμι ή με πλοιάρια σε νησιά του Αιγαίου. Αυτό καθιστά όχι άσκοπη την κατασκευή του φράχτη, αλλά αναγκαία τη λήψη δραστικών μέτρων και σ’ εκείνα τα μέτωπα. Η παράνομη είσοδος μπορεί να συρρικνωθεί, αλλά όχι να μηδενισθεί. Με άλλα λόγια, το πρόβλημα μπορεί να λυθεί μόνο εάν η έγερση εμποδίων συνοδευθεί με μέτρα που θα στείλουν εκτός Ελλάδας όσους βρίσκονται παρανόμως και δεν δικαιούνται προστασίας.

Η διεκπεραίωση των 46.000 εκκρεμουσών αιτήσεων για παροχή πολιτικού ασύλου είναι προϋπόθεση για να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι πολλοί λαθρομετανάστες ζητούν άσυλο επειδή η διαδικασία εξέτασης του αιτήματος διαρκεί χρόνια και αυτό το διάστημα οι αιτούντες εξασφαλίζουν προσωρινή παραμονή. Η κατάχρηση που γίνεται στον θεσμό του πολιτικού ασύλου έχει αποτέλεσμα μαζί με τα ξερά να καίγονται και χλωρά. Η ταχεία διεκπεραίωση των αιτήσεων είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για την επίλυση του προβλήματος. Πρώτον, επειδή η Τουρκία δεν εφαρμόζει το πρωτόκολλο επανεισδοχής. Δεύτερον, επειδή ελάχιστοι λαθρομετανάστες δέχονται να επαναπατρισθούν οικειοθελώς. Τρίτον, επειδή οι χώρες προέλευσης δίνουν με το σταγονόμετρο τα έγγραφα για την απέλαση πολιτών τους.

Η Ελλάδα έχει περιορισμένη δύναμη πίεσης. Γι’ αυτό και τη διαπραγμάτευση με την Τουρκία και με τις χώρες προέλευσης πρέπει να αναλάβει η Ε. Ε. Δεν αρκεί η ελληνική πλευρά να ζητάει μόνο τη μη εφαρμογή της συμφωνίας «Δουβλίνο ΙΙ». Πρέπει να απαιτήσει την υιοθέτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής. Oι εταίροι μας, όμως, βολεύονται με το ότι η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ένα είδος ανθρώπινης «χωματερής», που προστατεύει τους ίδιους από τα κύματα λαθρομεταναστών. Για να κάμψει την απροθυμία τους, το μόνο όπλο που διαθέτει η Αθήνα είναι να τους απειλήσει ότι θα πάψει να λειτουργεί σαν ανάχωμα.

Ολα αυτά δεν φαίνεται να απασχολούν τους ουκ ολίγους Ελληνες, που προσεγγίζουν το κρίσιμο και σύνθετο πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης με συναισθηματικές κορώνες και με σημειολογική δαιμονοποίηση ορισμένων μέτρων, όπως ο φράχτης. Στην πραγματικότητα, έχουμε μία εκδοχή της τρομοκρατίας του «πολιτικά ορθού». Η ανοχή της λαθρομετανάστευσης έχει αναγορευθεί σε κριτήριο προοδευτισμού! Εστω και αν σπανίως το ομολογούν, πιστεύουν ότι ο λαθρομετανάστης πρέπει να νομιμοποιείται. Αδιαφορούν για το γεγονός ότι με τον τρόπο αυτό στέλνεται το λάθος μήνυμα, που τροφοδοτεί το ρεύμα.

Από ηθικής και πολιτικής απόψεως, προοδευτική και καθαρή λύση είναι η νόμιμη μετανάστευση. Εάν κάποιες χώρες-μέλη θεωρούν ότι χρειάζονται εργατικό δυναμικό, ας εφαρμόσουν μία πολιτική οργανωμένης νόμιμης μετανάστευσης, η οποία θα αποτρέψει τα φαινόμενα υπερεκμετάλλευσης, μαύρης εργασίας και ρατσισμού.

www.kathimerini.gr

Bλέπε επίσης : Περίφραξη Ασφαλείας στον Έβρο. Η μόνη λύση