Η ΕΡΓΕΝΕΚΟΝ μέσα, η παράνοια έξω...

του Σάββα Καλεντερίδη*

Μπορεί μερικά από τα στελέχη της τρομοκρατικής - φασιστικής παραστρατιωτικής οργάνωσης ΕΡΓΕΝΕΚΟΝ να βρίσκονται στη φυλακή, η παράνοια όμως συνεχίζεται σε ορισμένες περιοχές της Τουρκίας, κυρίως στην περιοχή του Ευξείνου Πόντου, όπου πλανώνται τα ...φαντάσματα των Ελλήνων και των Αρμενίων.

Στην Τραπεζούντα έχει αναγερθεί και λειτουργεί ένα εμπορικό κέντρο, τουρκοολλανδικών συμφερόντων, το οποίο ονομάζεται TRABZON FOROUM. Ορισμένοι ευφάνταστοι τραπεζούντιοι, βλέποντας το κτίριο από τη θάλασσα, διαπίστωσαν ότι τα μπαλκόνια και τα παράθυρα του κτιρίου σχηματίζουν σταυρό. Στη συνέχεια η ...είδηση μεταδόθηκε από στόμα σε στόμα, το θέμα απασχόλησε την τοπική κοινωνία και ο Ολλανδός επιχειρηματίας αναγκάστηκε να γκρεμίσει τα μπαλκόνια, να κάνει κάποιες άλλες αλλαγές, για να μην υπάρχει τίποτε που να θυμίζει σταυρό και άρα τους παλιούς ιδιοκτήτες της ιστορικής μητρόπολης του Πόντου.
Μετά από αυτό ο επιχειρηματίας θεώρησε ότι τελείωσαν τα προβλήματά του. Δεν ήταν όμως έτσι.

Οι ευφάνταστοι χτύπησαν και πάλι. Διαπίστωσαν ότι πίσω από την επιλογή του ονόματος του εμπορικού κέντρου κρύβεται ελληνικός δάκτυλος. Διότι ο διάβολος, συγνώμη ο Έλληνας κρύβεται μέσα στο όνομα. Αν απομονώσεις τα τέσσερα τελευταία γράμματα από το FOROUM, τότε ξεπροβάλλει ο Ρωμιός (Ρούμ), που δεν λέει να ξεκουμπιστεί επιτέλους από την Τραπεζούντα και ταλαιπωρεί επί δεκαετίες μια πόλη, που ότι και να κάνει ο τουρκικός εθνικισμός δεν λέει να τουρκέψει.

Όμως η παράνοια δεν περιορίζεται στην Τραπεζούντα.
Ανθεί και στο Ρίζαιο, που βρίσκεται λίγο βορειότερα.

Εδώ, σε ορισμένα χωριά, στην ορεινή επαρχία Χεμσίν (Hemşin), κατοικούν μερικές χιλιάδες αρμενόφωνοι μουσουλμάνοι, οι λεγόμενοι χεμσινλήδες.
Οι άνθρωποι, όσοι έχουν παραμείνει στην περιοχή, για να ξεφύγουν από τη μέγγενη του "συνήθους υπόπτου" προσπαθούν κάθε φορά που τους δίνεται η ευκαιρία να αποδείξουν με τον πιο πομπώδη τρόπο τον τουρκισμό τους, όπως γίνεται σε αρκετές περιπτώσεις με τους δικούς μας, τους ελληνόφωνους της Τόνιας, της Ματσούκας, των Σουρμένων και του Κατωχωρίου (όλες οι περιοχές ανήκουν στο νομό Τραπεζούντας).

Στο Χεμσίν, που βρίσκεται 15 χλμ Α της πόλης Αθήνα, σήμερα Παζάρ (Pazar), κάθε χρόνο γίνονται τα καθιερωμένα πανηγύρια των παρχαριών. Τα πανηγύρια αυτά εδώ και τρία χρόνια πήραν το χαρακτήρα οργανωμένων εκδηλώσεων υπό την επωνυμία Φεστιβάλ των Λιβαδιών (Yeşil Yayla Festivali).

Φέτος ήταν προγραμματισμένο να γίνει στις 1-3 Αυγούστου το 3ο Φεστιβάλ των Λιβαδιών, με διοργανωτή το σύλλογο Gola Kültür, Sanat ve Ekoloji Derneği και χορηγό των εκδηλώσεων το φορέα "The Christensen Fund", που έχει έδρα το Σάν Φραντζίσκο των ΗΠΑ. Υπό το φόβο ότι οι κάτοικοι του Χεμσίν θα κατηγορηθούν ως Αρμένιοι, ο ελεγχόμενος από το κράτος σύλογος Hemşin Sosyal Sorumluluk ve Gelişim Derneği υπέβαλε αίτηση στον έπαρχο της περιοχής ζητώντας την ακύρωση του φεστιβάλ που διοργάνωνε ένας άλλος σύλλογος. Και όπως ήταν φυσικό, ο κύριος καϊμακάμης ακύρωσε τις εκδηλώσεις, υπό το φόβο των ...Αρμενίων.

Στη συνέχεια οι διοργανωτές απευθύνθηκαν στο δήμο Φιντικλί, όπου, παρότι επίσης άρχισαν να εκδηλώνονται ανάλογες αντιδράσεις, το φεστιβάλ αναμένεται να γίνει κανονικά.

Το θέμα έχει πάρει διαστάσεις στην τοπική κοινωνία και στο δημοκρατικό τύπο της γείτονος χώρας.

Ας δούμε όμως τι δήλωσε για το θέμα ο κ. Ισμαήλ Τζιχάν, ο οποίος υπέβαλε την αίτηση ακύρωσης, εξ ονόματι των συμπατριωτών του:
"Ερεύνησα τον αμερικανικό φορέα που είναι χορηγός των εκδηλώσεων. Ο φορέας αυτός έχει ως σκοπό στο καταστατικό του τη διενέργεια ερευνών για την ίδρυση Μουσείου Εθνογραφίας. Θα ετοιμάσουν το δικό τους βιβλίο ιστορίας. Κάνουν έρευνα και καταγράφουν τα τοπωνύμια, τα ονόματα των φαγητών, κάποιες λέξεις που χρησιμοποιούν οι χεμσινλήδες. Τα καταγράφουν όλα αυτά για να μας πούνε ότι εμείς οι χεμσινλήδες δεν είμαστε Τούρκοι και ότι έχουμε αφομοιωθεί. Για να μας πούνε ότι είχαμε μια γλώσσα που την ξεχάσαμε, διοργανώνουν αυτό το φεστιβάλ. Οι ενέργειες αυτές γίνονται για να πλήξουν την ενότητα της Τουρκίας και για το λόγο αυτό υποβάλλαμε την αίτηση στον έπαρχο".

Ανάλογες δηλώσεις έκανε και ο πρρόεδρος του συλλόγου Hemşin Sosyal Sorumluluk ve Gelişim Derneği, Μουσά Αμπάι (Musa Abay), ο οποίος επίσης υπέβαλε αίτηση για την ακύρωση του φεστιβάλ.

Η πρόεδρος του συλλόγου που διοργανώνει το φεστιβάλ Νιλιουφέρ Τασκίν (Nilüfer Taşkın) δήλωσε: "Διοργανώνουμε αυτό το φεστιβάλ εδώ και τρία χρόνια. Ο στόχος μας είναι να αναδείξουμε και να κάνουμε γνωστή παγκοσμίως την πολιτιστική κληρονομιά και την οικολογική και φυσική ποικιλομορφία και ομορφιά του Πόντου. Εμείς θεωρούμε κατά κάποιο τρόπο φυσικές τις αντιδράσεις και πιστεύουμε ότι είναι κακόβουλες και γίνονται με σκοπό να βλάψουν το έργο μας. Εμείς πιστεύουμε σε ότι κάνουμε και θεωρούμε ότι τελικά οι απαγορεύσεις δεν θα μας βλάψουν".

Ο γνωστός καλλιτέχνης Μπιρόλ Τοπάλογλου (Birol Topaloğlu), ο οποίος επίσης ανήκει στην ομάδα των διοργανωτών, δήλωσε τα εξής:
"Εδώ είναι το Χεμσίν, μια κρίσιμη περιοχή. Ίσως την διεκδικήσουν οι Αρμένιοι. Το να ακούγονται εδώ τραγούδια στην αρμενική γλώσσα και στη γλώσσα του Χεμσίν είναι κακό. Εμείς δεν το θέλουμε αυτό. Ούτε τραγούδια στα γεωργιανά (λαζικά, σ.τ.μ.) θέλουμε. Ίσως κάποιοι τα θεωρήσουν και αυτά αρμενικά. Έτσι αντέδρασαν μερικοί στενόμυαλοι που δεν ανέχονται τον πολιτισμικό πλούτο της περιοχής. Πως είναι δυνατόν εγώ, ένας Λαζός, να κάνω αρμενική προπαγάνδα; Ορισμένοι λένε ότι είμαι Αρμένιος του Χεμσίν και άρα στο φεστιβάλ θα γίνει αρμενική προπαγάνδα. Αυτό είναι συκοφαντία, είναι ψέμα".

Πηγή: http://pontiakathemata.blogspot.com/2008/07/blog-post_31.html

*Ο Σάββας Καλεντερίδης είναι διευθυντής των εκδόσεων ΙΝΦΟΓΝΩΜΩΝ