Ο Γιώργος, ο Χριστόφιας και ο Δεκέμβριος

Του Σταυρου Λυγερου

Η επίσκεψη Παπανδρέου στην Κύπρο την ερχόμενη Δευτέρα δεν έχει μόνο συμβολική σημασία. Είναι και ένα πολιτικό τεστ. Αθήνα και Λευκωσία θα προσπαθήσουν να χαράξουν κοινή γραμμή εν όψει της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου, η οποία θα αποφασίσει το μέλλον της τουρκικής υποψηφιότητας. Ο συμβιβασμός των δύο κυβερνητικών εταίρων στη Γερμανία (Χριστιανοδημοκρατών και Φιλελευθέρων) ότι δεν θα τεθεί θέμα οριστικής διακοπής των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, είναι μια ένδειξη ότι ούτε αυτή τη φορά θα τεθεί στην Ε.Ε. τέτοιο θέμα.

Στην άλλη πλευρά, οι Αμερικανοβρετανοί ατζέντηδες της τουρκικής υποψηφιότητας, κάνουν ό,τι μπορούν για να εξασφαλίσουν τη συνέχιση αυτών των διαπραγματεύσεων, παρά τις αρνητικές επιδόσεις της Αγκυρας. Για να αποφύγουν την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, προωθούν τη φόρμουλα να της δοθεί πρόσθετη εξάμηνη παράταση. Προσδοκούν ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχουν καταφέρει να επιβάλλουν λύση του Κυπριακού ή τουλάχιστον μια ενδιάμεση συμφωνία-πλαίσιο, την οποία θα επικαλεσθούν για να αποσπάσουν και νέα παράταση.

Οι Γ. Παπανδρέου και Δ. Χριστόφιας υποστηρίζουν την ένταξη της Τουρκίας, αλλά έχουν θέσει ως όρο την εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεών της. Αν και έχει υπογράψει το πρωτόκολλο τελωνειακής σύνδεσης με την Κυπριακή Δημοκρατία, η κυβέρνηση Ερντογάν δηλώνει πως δεν θα το εφαρμόσει. Το μπαλάκι είναι πια στα χέρια της Ε.Ε. και ειδικότερα στους άμεσα ενδιαφερόμενους, τη Λευκωσία και την Αθήνα.

Ο νέος Ελληνας πρωθυπουργός μίλησε για οδικό χάρτη της τουρκικής υποψηφιότητας. Οδικός χάρτης, όμως, υπάρχει αλλά, όπως προαναφέραμε, η Αγκυρα αρνείται να τον ακολουθήσει. Κατόπιν αυτού, το κρίσιμο ερώτημα είναι πώς θα αντιμετωπίσουν την τουρκική άρνηση η ελληνική και η κυπριακή κυβέρνηση. Ο Δ. Χριστόφιας θεωρείται «υποχωρητικός», αλλά φέρεται πεπεισμένος πως εάν δεν αντιδράσει, η Λευκωσία θα χάσει το πλεονέκτημα που της δίνει το ευρωπαϊκό χαρτί. Υπό την πίεση και των κυβερνητικών εταίρων του, προσανατολίζεται στην επιβολή (όπως έχει τη θεσμική δυνατότητα) παγώματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, μέχρι η τουρκική πλευρά να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, άλλωστε, δεν υπάρχει λόγος να επικαθορίσει τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού. Πρόκειται για δύο αυτόνομες διαδικασίες.

Ο Γ. Παπανδρέου θα συνταχθεί με τη Λευκωσία ή θα της ασκήσει πιέσεις να αποδεχθεί την πρόσθετη εξάμηνη παράταση, όπως επιδιώκουν οι Αμερικανοβρετανοί; Ας σημειωθεί ότι η στάση του στο σχέδιο Ανάν το 2004 έχει αφήσει πολύ πικρή γεύση στους Ελληνοκυπρίους, με αποτέλεσμα να είναι επιφυλακτικοί για τις προθέσεις του. Επιφύλαξη που ενισχύθηκε από την τοποθέτηση του Δ. Δρούτσα στην κεφαλή της ελληνικής διπλωματίας.