Αρματιστής στο Γκολάν

Ισραηλινό άρμα Centurion

"Έφθασα στο Ισραήλ στις 8 Οκτωβρίου και παρουσιάστηκα για υπηρεσία στο αεροδρόμιο LOD. Από εκεί, στάλθηκα με λεωφορείο στη Σχολή Τεθωρακισμένων στο Julic όπου παρέμεινα σε κατάσταση αναμονής μέχρι τα μέσα του επόμενου πρωινού.

Ήταν μια σχεδόν ήσυχη μέρα του πολέμου και η Ανώτερη Διοίκηση προσπαθούσε να συγκεντρώσει αρκετούς αρματιστές για να σχηματίσει μία ακόμη Επιλαρχία. Όσοι από εμάς είχαμε έρθει από το εξωτερικό είτε αξιωματικοί είτε υπαξιωματικοί είμαστε αρχηγοί πληρωμάτων αρμάτων. Δύο ακόμα πτήσεις έφτασαν στις 9 Οκτωβρίου, μία από τη Ζυρίχη και μία άλλη από Ν.Αφρική. Λαμβάνοντάς μας σαν σύνολο, ήμασταν από 17 διαφορετικές χώρες, και ήξερα μόνο δύο από τους συντρόφους μου. Δεν μας έδωσαν κανέναν αριθμό. Η μονάδα ονομάστηκε από τον Διοικητή της, έγινε Επιλαρχία Nati, από το όνομα του. Ελάχιστα τον γνώριζα και δεν είχα υπηρετήσει μαζί του. Πήγαμε στο Ashkelon για να πάρουμε τα άρματα εκείνη την ημέρα.

Είχαμε 24 άρματα για την Επιλαρχία, ή 8 ανά Ίλη, όλα Centurion. Πάντα ήμουν άνθρωπος των Centurion. Οι περισσότεροι από τους στρατιώτες μας-είχαν εκπαιδευτεί ή υπηρετήσει σε άλλα άρματα. Αλλά αυτά ήταν περίεργα Centurions ακόμα. και σε εμένα. Ήταν εξοπλισμένα με διαφορετικό κινητήρα και διαφορετικό ασύρματο.

Δεν μας έγινε καμία ενημέρωση για την κατάσταση. Μερικά απ’τα παιδιά που συμπλήρωσαν τα πληρώματα των Centuriοns ήταν αγόρια των 18 ή 19 ετών, είχαν μόλις τελειώσει την βασική εκπαίδευση στην Σχολή Τεθωρακισμένων και είχαν δεχθεί μόνο 2 ημερών εκπαίδευση πεδίου. Μόνο αυτοί είχαν μεταλλικές ταυτότητες. Καμία λίστα δεν έγινε με τους αριθμούς των αρμάτων, ούτε με το προσωπικό που επάνδρωσε τα άρματα. Όσο για τους επονομαζόμενους τεχνικούς που έφτιαξαν τα πληρώματα, ίσως ένας στους 10 ήταν πραγματικά χαρακτηρισμένος ειδικός στο πυροβόλο τον κινητήρα ή τον Σταθμό Ασυρμάτου (Σ/Α) των αρμάτων.

Τα Centurions δεν είχαν ανεφοδιαστεί. Τα πυρομαχικά έφτασαν σε φορτηγά αν και μερικά μεταφέρθηκαν απ’τις αποθήκες πυρομαχικών στο Julίc. Το περισσότερο φόρτωμα έγινε από τους νεοσύλλεκτους, με επακόλουθο τη ζημιά σε αρκετές υποδοχές πυρομαχικών, που σήμαινε ότι μερικά από τα Centurions δεν μπορούσαν να φορτωθούν πλήρως. Μας δόθηκαν μόνο αντιαρματικά (Α/Τ) βλήματα, καθόλου καπνογόνα ούτε πυρομαχικά Κατά Προσωπικού (Κ/Π). Δεν είχαμε φυσίγγια των 9mm για τα πολυβόλα, πολύ λίγες φωτοβολίδες και μόνο λίγες χειροβομβίδες ικανές να ανεφοδιάσουν ελάχιστα οχήματα.

Όλα μας τα εργαλεία – σφυριά, κατσαβίδια, η βάση του πολυβόλου, πένσες κ.τ.λ, συνολικά περίπου ένας τόνος ανά άρμα ήρθαν σ’ εμάς με το σκοτάδι εκείνη τη νύχτα με φορτηγά σε αποστολές μεγάλων ποσοτήτων. Ήταν αρκετά για να εφοδιάσουν 50 άρματα, κι εμείς είχαμε 24. Όλα τα υλικά ήταν συσκευασμένα χωριστά έτσι ώστε είχαμε να ανοίξουμε αυτά τα τερατώδη κιβώτια και στο απόλυτο σκοτάδι να ψάχνουμε να βρούμε τα αναγκαία εργαλεία για κάθε άρμα. Κανένας δεν μας έδωσε κατευθύνσεις και δεν γνωρίζαμε ούτε τι εργαλεία θα έπρεπε να έχουμε. Ήταν ένα τρελό μπέρδεμα μέσα στη νύχτα, εφιαλτικό αλλά τόσο αληθινό. Προσπαθώντας όσο περισσότερο μπορούσαμε, οι περισσότεροι από εμάς παρέλειψαν βασικά εργαλεία όπως αντλίες λιπάνσεως. Μέρος από το υλικό που χρειαζόμασταν δεν υπήρχε καθόλου, για παράδειγμα δεν υπήρχε λάδι και γράσο παρόλο που το άρμα χρειάζεται ένα είδος λαδιού για το πυροβόλο, άλλο για τον κινητήρα κι ένα άλλο για τους αποσβεστήρες κραδασμών. Όταν το φως της ημέρας έφτασε, αφήσαμε τα επιπλέον εργαλεία διασκορπισμένα. Η υπομονή μας είχε εξαντληθεί και όλοι μας αισθανόμασταν μεγάλη ανησυχία. Ακολουθούμενοι από την ανατολή του ηλίου κινηθήκαμε γρήγορα προς ένα μικρό λόφο, για να συγκλίνουμε τα οπτικά όργανα σε ένα στόχο. Αυτό είναι συνηθισμένη πρακτική. Στη συνέχεια, υποτίθεται ότι θα έπρεπε να βάλλουμε ένα βλήμα στον ίδιο στόχο για μηδενισμό, αλλά αυτό ποτέ δεν το κατορθώσαμε – δεν ήταν πεδίο βολής. Τη νύκτα της 10ης Οκτωβρίου, συγκεντρωθήκαμε μαζί για καφέ, γλυκά και αλληλογνωριμία. Αυτή ήταν η μόνη μας εμπειρία στο να συνδεθούμε μεταξύ μας, σαν μάχιμος οργανισμός.

Περίπου 250 από τους στρατιώτες που προέρχονταν από το εξωτερικό, οι οποίοι όταν έφτασαν, εγώ τους συγκρότησα στιγμιαίως, ως Μηχανοκίνητου ς πεζικάριους, επάνδρωσαν τα ΤΟΜΠ στο Julic. Μέχρις εδώ είχαμε μείνει μαζί. Στις 11 Οκτωβρίου, λίγο πριν το πρώτο φως λάβαμε τις διαταγές κινήσεως. Οι Διοικητές Μονάδων έπρεπε να προσέλθουν με την μέγιστη ταχύτητα στο Στρατηγείο της Βόρειας Διοίκησης με δύο ιδιωτικής χρήσεως οχήματα, ένα όχημα 1/4t κι ένα επιτελικό όχημα. Τα πληρώματα θα ακολουθούσαν με λεωφορεία και τα άρματα με αρωματοφορείς. Στο Στρατηγείο μας δόθηκαν χάρτες, έγινε ενημέρωση καταστάσεως και μας είπαν πως έπρεπε να επιτεθούμε προς την Δαμασκό το επόμενο πρωινό.

Αρκετές ώρες αργότερα, συναντήσαμε τα πληρώματα μας και τα Centurions στην είσοδο του Γκολάν, όχι μακριά από τη γέφυρα Gadot. Περίπου 1 χλμ προς την πλευρά της θάλασσας της Γαλιλαίας, είδα το πρώτο μου Ρωσικό Τ62, σε άριστη κατάσταση, εγκαταλειμμένο. Μου δημιουργήθηκε ένα όμορφο συναίσθημα από το γεγονός αυτό. Από τη νύχτα της 11ης Οκτωβρίου, η Επιλαρχία μας είχε πλησιάσει στο δυτικό άκρο της αποστρατικοποιημένης ζώνης.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, έμαθα ότι είχαμε δύο Μεραρχίες συγκεντρωμένες για επίθεση και Διοικητές τους ήταν ο Dan Laner και ο Raful. Η Επιλαρχία μου κινήθηκε διαμέσου του Tel Abu Khanziz και Tel Yussef και διασχίσαμε την αποστρατικοποιημένη ζώνη χωρίς να συναντήσουμε καμία αντίσταση. Κατόπιν μόλις αφήσαμε την αποστρατικοποιημένη ζώνη στις 06:00 της 12ης Οκτωβρίου, βρεθήκαμε κάτω από έντονα πυρά πυροβολικού καθώς μπαίναμε σ’ένα μικρό σκαμμένο από βλήματα χωριό. Μετά καθώς βγήκαμε βρεθήκαμε υπό τα πυρά 2 αντιαρματικών πυροβόλων στα αριστερά και δεξιά μας. Την ίδια στιγμή, 4 ΜiG 17 επιχειρώντας ανά ζεύγη ήρθαν εναντίον μας εκτοξεύοντας ρουκέτες από ύψος 60 περίπου μέτρων. Ήταν τόσο χαμηλά, που είδα το πρόσωπο ενός πιλότου. Κατέστρεψαν ένα άρμα και σκότωσαν 2 από το πλήρωμά του – η μόνη τους επιτυχία. Λίγα λεπτά αργότερα, ένα από τα αντιαρματικά πυροβόλα κατέστρεψε ακόμη ένα άρμα και σκότωσε 2 άνδρες. Το ίδιο πυροβόλο έβαλε εναντίον μου τρία βλήματα συνολικά, μπορώ να το πω από τον ήχο. Αλλά δεν μπορούσα να το εντοπίσω, και η απογοήτευση με τρέλαινε. Είμαι σίγουρος ότι ήταν σχεδόν θαμμένο κάτω από το έδαφος ή κρυμμένο πίσω από μεγάλους ογκόλιθους, γιατί μου είχε συμβεί το ίδιο στον πόλεμο του 1967. Η αίσθηση που είχα ήταν πανομοιότυπη.

Μεταξύ 08:00 και 09:00 πέντε αεροπορικές επιθέσεις ήρθαν εναντίον μας, όλες με ΜiG 17 ή ΜiG 21. Δεν είδα κανένα αντιαεροπορικό πυροβόλο να βάλλει από τη δική μας πλευρά παρ ‘όλο που ένα ή δύο από τα MiG καταρρίφθηκαν είτε από την αεροπορία μας είτε από τους πυροβολητές των αρμάτων και τα πληρώματα μας που έβαλαν με κάθε διαθέσιμο όπλο. Όσο οι αεροπορικές επιθέσεις συνεχίζονταν, οι πιλότοι πετούσαν όλο και ψηλότερα σαν να είχαν χάσει την αυτοπεποίθησή τους. Δεν λάβαμε κανένα συναγερμό ή προειδοποίηση για οτιδήποτε σχετικό μ’αυτές τις εχθρικές δραστηριότητες. Αλλά όσο σκληραγωγούμασταν στο πρόβλημα, έκανε το γύρο η διαταγή ότι, όταν η λέξη “αεροπορία” κραυγάζονταν από τον ασύρματο, έπρεπε να γυρίσουμε όλα μας τα όπλα προς τον ουρανό και μετά να βάλλουμε σε ό,τι θα έμοιαζε με MiG. Αυτά τα μαζικά πυρά φαίνεται ότι κέρδισαν το παιχνίδι.

Είχα επικοινωνήσει με όλα μου τα άρματα καθώς βγαίναμε έξω από το πρώτο χωριό όπου είχαμε αγωνιστεί στην τοποθεσία το μισό πρωινό. Από εκεί, στρίψαμε νότια. Ο μεγάλος ΑΝΣΚ από αυτόν τον στροφέα των ενενήντα μοιρών, ήταν να φτάσουμε στα μετόπισθεν των Σύρων στο νότιο Γκολάν. Αλλά όπως αλλάζαμε κατεύθυνση έχασα δύο άρματα, ένα από βλάβη του κινητήρα και το άλλο από βλάβη του συστήματος διευθύνσεως. Πήραμε το δεύτερο χωριό κάτω από τις ίδιες συνθήκες: Το Συριακό πυροβολικό έβαλε εναντίον μας όταν μπαίναμε και τα αντιαρματικά πυροβόλα μας άφησαν να το πάρουμε όταν βγαίναμε. Το ίδιο έγινε και στο τρίτο χωριό. Είχαν προκαθορίσει σαν στόχους τα σταυροδρόμια, γνωρίζοντας ότι είμασταν υποχρεωμένοι να βαδίζουμε στο δρόμο εξαιτίας των βαλσατικών ραβδώσεων και των ανωμαλιών του εδάφους.

Όταν η Ίλη μου κατευθύνθηκε νότια οι άλλες τρεις της Επιλαρχίας όδευσαν βόρεια για να συμμετάσχoυν της επιθέσεως προς εκείνη την κατεύθυνση. Αλλά δεν ήξερα ότι πήγαιναν εκεί και νόμιζα ότι ήταν πίσω μου. Επιπλέον έχασα την επαφή με αυτούς με την αλλαγή κατεύθυνσης όπως και με κάθε ανώτερό μου. Ξαφνικά, βρήκα τον εαυτό μου στο μέτωπο με μόνο δύο άρματα. Ήταν το πλέον μοναχικό συναίσθημα που υπάρχει σ’αυτό τον κόσμο, κάτι κοντά στον πανικό. Έτσι “κόλλησα” σε μία άλλη Ίλη που δεν ήξερα καθόλου.

Πόλεμος του Yom Kippur, ισραηλινές δυνάμεις κατά τη μάχη, στα Υψώματα Γκολάν Οκτώβριος 1973

Αργά εκείνο το απόγευμα, οι άλλες Ίλες της Επιλαρχίας έπεσαν μέσα σε ενέδρα ένα χλμ. μακριά από εμένα. Μία Ίλη 8 αρμάτων εξαλείφθηκε από αντιαρματικά πυροβόλα και πυρά Συριακών. Αρμάτων, όχι από αντιαρματικούς πυραύλους. Ο Διοικητής της Επιλαρχίας χτυπήθηκε και διακομίσθηκε. Μετά ο υποδιοικητής τραυματίσθηκε από θραύσματα βλήματος και ο τρίτος στη διοίκηση πυροβολήθηκε στο πόδι. Η δεύτερη Ίλη έχασε δύο άρματα και – εξίσου άσχημα – ένα TOΜΠ κτυπήθηκε από βλήμα και 8 άνδρες σκοτώθηκαν. Με αυτό η εμπιστοσύνη στο όχημα χάθηκε από όλοι τους άνδρες που επέβαιναν στα ΤΟΜΠ. Το έσκασαν από τα ΤΟΜΠ και ανέβηκαν στα άρματα.

Συνέχισα να κινούμαι μέχρι το βράδυ. όταν σταμάτησα άκουσα μία φωνή να μιλάει Εβραϊκά στον ασύρματο. Ένιωσα ότι σώθηκα. Η φωνή έλεγε: “Έρχομαι με τρεισήμισι Επιλαρχίες”. Ο ομιλών ήταν ο Σχης Sarid από το Bet-Hashita. Ήταν μία στέρεη, καλά εκπαιδευμένη Ταξιαρχία και όχι μία προσωρινά σχηματισμένη όπως η δική μου μονάδα. Γρήγορα ενώθηκα μαζί του. Επειδή τότε είχαμε έλλειψη από καύσιμα και πυρομαχικά μας εφοδίασε με άφθονα.

Η ώρα ήταν 21 :00. Καθώς κοιτούσα το ρολόι μου, ήρθε σήμα από τον ασύρματο ότι Συριακή αντεπίθεση λάμβανε χώρα εναντίον της Μεραρχίας Raful βόρεια από εμάς και έπρεπε κινηθούμε προς εκείνη την κατεύθυνση προς βοήθεια του. Ήμασταν στο δρόμο δύο ώρες και ήμουν ξανά πίσω από εκεί όπου ξεκίνησα.

Εκεί όλα τα άρματα μας μπήκαν σε περιμετρικό σχηματισμό για να συμπληρώσουν τον ανεφοδιασμό κατά μήκος ενός δρόμου από βορρά προς νότο. Μία πλευρά του σχηματισμού ήταν δίπλα στη βάση από ένα μικρό λόφο. Ενώ ανεφοδιαζόμασταν με καύσιμα, περίπου 10 εχθρικά άρματα προσέγγισαν από το νότο σε σχηματισμό παράταξης και έβαλαν με πυροβόλα τις πλευρές του λόφου. Οι Σύροι νόμιζαν ότι είχαμε στατοπεδεύσει στις πλαγιές. Δεν κάναμε τίποτα. Αυτά ήταν τα πρώτα άρματα που είδαμε. Καθώς ερχόταν το πρώτο φως κάναμε ένα ευρύ υπερκερωτικό ελιγμό και βρεθήκαμε πίσω τους. Πρέπει να κοιμόντουσαν. Προσπάθησαν να εγερθούν αλλά αντέδρασαν πολύ νωθρά και τους καταστρέψαμε όλους. Τον ίδιο χρόνο καταστρέψαμε μία φάλαγγα οχημάτων που ερχόταν βόρεια κατά μήκος του δρόμου.

Μόλις αυτή η ενέργεια τελείωσε εμφανίστηκαν 5 Cenrurions για αντικατάσταση και ο Sarid μου τα έδωσε. Δύο από αυτά ήταν του παλαιού τύπου Centurion και τα κοίταξα σαν μακριvoύς χαμένους φίλους.

Συνεχίσαμε νότια ξανά, για να φτάσουμε στο Τel Hara την ψηλότερη ηφαιστειογενή κορυφή στην περιοχή. Μία Συριακή Μεραρχία ειπώθηκε ότι ήταν εγκατεστημένη εκεί. Μέχρι τώρα είχαμε ακούσει ατελείωτες προειδοποιήσεις απ’τον ασύρματο για ομάδες, Α/Τ πυραύλων αλλά δεν είχαμε δει καμία. Μας ειπώθηκε: “Προσέχετε για δύο ή τρία άτομα κινούμενα ως απόσπασμα”.

Όταν αποκτήσαμε καλή ορατότητα του βουνού, μπορούσαμε να δούμε ότι έβριθε από ανθρώπους και άρματα. Τους εντοπίσαμε πρώτα με τα κυάλια από τέσσερα χλμ απόσταση. Δεχόμασταν ήδη πυρά πυροβολικού από το ύψωμα. Ήταν μία βολή 10 λεπτών, έπειτα 10 λεπτά παύση κι αυτό συνεχίστηκε με τον ίδιο ρυθμό. Δεν ήταν ούτε μεγάλης ακριβείας ούτε συνεχής.

Μεταξύ των θέσεών μας και του βουνού ήταν μια ασυνήθιστα επίπεδη κοιλάδα πλάτους τετρακοσίων μέτρων περίπου. Εάν κινούσαμε άνδρα ή ένα άρμα σ’αυτό το επίπεδο οι πλαγιές μπροστά εκρήγνυντο από πυρά. Χάσαμε τρία άρματα πειραματιζόμενοι Έτσι καθυστερήσαμε. Μας αρνήθηκαν οποιαδήποτε αεροπορική υποστήριξη λέγοντάς μας ότι όλη η αεροπορία Xρειαζόταν στο Σινά. Δεν είxαμε καθόλου πυροβολικό. Μπορούσαμε να δούμε τις λάμψεις των πυροβόλων τους και αργότερα είδαμε τις θέσεις των αντιαρματικών πυραύλων να αποκαλύπτονται. Υπήρχε αφθονία στόχων, αλλά δεν μπορούσαμε να τους εξουδετερώσουμε. Το βουνό ήταν ένα στερεό συγκρότημα στα πλευρά μας. Τα άρματα μας δεν μπορούσαν να ανέβουν στις απότομες βραχώδεις μπροστινές πλαγιές. Το Τel Hara ήταν ένα καρύδι που έπρεπε να σπάσει από το. πυροβολικό, την αεροπορία και αερομεταφερόμενο πεζικό αλλά εμείς δεν είχαμε κάτι απ’ αυτά.

Κατεστραμμένο συριακό άρμα T-62 βρίσκεται στα βόρεια Υψώματα Γκολάν ως ένα μνημείο των ισραηλινών για να θυμίζει την μάχη στη «Κοιλάδα των Δακρύων»

Άρχισα να χάνω την αίσθηση του χρόνου από τότε που χρονοτριβούσαμε μπροστά από το βουνό. Αλλά νομίζω ότι για πρώτη φορά ήρθαμε αντιμέτωποι με το Tel Hara την Kυριακή 14 Οκτωβρίου. Από τότε, η Ανώτερη Διοίκηση ανακουφίστηκε με την επίθεση στον βορρά. Τα πιο προωθημένα μας στοιχεία ήταν στη Sasa στο δρόμο της Δαμασκού. Το κέντρο της Στρατιάς σχημάτιζε μία εξέχουσα χαμηλών λόφων στα ανατολικά. Η Επιλαρχία μας ήταν στο δεξιό πλευρό της Στρατιάς προσανατολισμένη νότια. Εγκατεστημένοι εκεί τρεις μέρες, δεχόμαστε πυρά πυροβολικού κάθε δέκα ή δεκαπέντε λεπτά. Δεν μας πείραζαν πολύ. Είχαμε τρεις ή τέσσερις αεροπορικές επιθέσεις κάθε μέρα. Οι Συριακές πρωινές πτήσεις ήταν μόνο και μόνο για αναγνώριση. Τα επίγεια πυρά των όπλων μικρού διαμετρήματος τα ανάγκαζαν να πετούν ψηλά. Παρόλα αυτά τρία από τα MiG καταρρίφθηκαν από τα μαζικά πυρά.

Ήταν στις 17 Οκτωβρίου που η Ιρακινή επίθεση ήρθε από τα ανατολικά σκοπεύοντας στη γενική μας κατεύθυνση. Δεν ακούσαμε ούτε μία λέξη γι’ αυτό εκ των προτέρων. Η δράση άρχισε γύρω από μία Ίλη ισραηλινών Sherman τοποθετημένων σε μία χαμηλή κορυφογραμμή περίπου 1800 μέτρα ανατολικά από εκεί που αντιμετωπίσαμε τους Σύρους στο βουνό. Η μάχη άρχισε στις 14:00 και διήρκεσε δύο ώρες. Τα δικά μου άρματα καθώς και άλλων έσπευσαν να συμπληρώσουν μία γραμμή βόρεια και νότια των Sherman της κορυφογραμμής. Εδώ, για πρώτη φορά, συνάντησα τους πυραύλους Sagger. Οι Σύροι χειριστές είχαν ανακατευτεί με τους lρακινoύς αρματιστές. Δεν ήταν πολύ καλοί. Οι Ιρακινοί είχαν έλθει με κάτι παραπάνω από τριακόσια άρματα, αλλά αυτά που είδα εγώ ήταν περίπου 70 με 100 Τ55, σε απόσταση περίπου 1800 μέτρων, η κοντινότερή τους προσέγγισή. Από ομάδες Α/Τ πυραύλων δεν είδα καμία. Τα σήματα έρχονταν από τον ασύρματο: «επίθεση πυραύλων, βελτιώστε θέσεις αμέσως». Κοιτάζοντας κατά μήκος του επιπέδου, περίπου στα 2000 μέτρα, μπορούσα να δω όμορφες λάμψεις προερχόμενες από τα βράχια. Οι πύραυλοι έρχονταν με ομοβροντίες τρεις ή τέσσερις την κάθε φορά. Περίπου διακόσια μέτρα διαχώριζαν τις περισσότερες θέσεις βολών των Sagger. Οι Σύροι έβαλαν από προπαρασκευασμένες θέσεις που δεν τις άφηναν ποτέ. Μπορούσα να μαντέψω ότι περίπου 15 πύραυλοι ήρθαν προς εμάς την πρώτη μισή ώρα. Γνωρίζαμε ότι χρειαζόμαστε καπνογόνα για τα άρματα μας, το πυροβολικό επίσης μπορούσε να μας βοηθήσει. Αλλά δεν είχαμε τίποτε απ’ αυτά.

Ένα από τα άρματά μας χτυπήθηκε και καταστράφηκε από πύραυλο. Οι περισσότεροι από τους άλλους πυραύλους έπεσαν 400 μέτρα περίπου βραχύτερα. Ίσως ήμασταν πολύ προσεκτικοί αλλά συνεχίσαμε να κινούμαστε σαν ένα μέτρο ασφαλείας, αν και αμφιβάλλω αν αυτό μας βοήθησε καθόλου.

Δύο ώρες αφότου άρχισε η μάχη τα τεθωρακισμένα μας άρχισαν μία κυκλωτική κίνηση τανάλιας από το βορρά και τον νότο και οι Ιρακινοί οπισθοχώρησαν, όμως μόνο για να εκτοξεύσουν την δική τους αντεπίθεση απ’τα βορειοανατολικά. Ταυτόχρονα τα άρματά μας αντεπιτέθηκαν με κυκλωτική κίνηση. Ήταν σαν μία κίνηση ψαλιδιού. Μπορούσα να δω ένα μέρος της μάχης. Αριθμός ρωσικών αρμάτων καιγόταν μπροστά μου αλλά δεν είχα καμιά ιδέα πόσοι στρατιώτες του εχθρού σκοτώθηκαν. Τα άρματα στον τομέα μου συνέχισαν να βάλλουν κατά των θέσεων των Sagger, αλλά δεν είχαμε ανταπόδοση πυρών από αυτά. Εάν οι Συριακές ομάδες Sagger είχαν κινηθεί προς βοήθεια των Ιρακινών αρμάτων στην επίθεση-αντεπίθεση, δεν είδαμε καμία ένδειξη γι’αυτό.

Μετά κινηθήκαμε πίσω για να αντιμετωπίσουμε το Tel Hara ξανά. Τα τεθωρακισμένα μας δέχθηκαν επίθεση από RPG7 και από ένα μεγάλου βεληνεκούς αντιαρματικό πύραυλο, όχι τον Sagger. Είχαμε για πρώτη φορά συναντήσει τον RPG7 σε εκείνη την μάχη αφότου είχαμε διασχίσει την αποστρατικοποιημένη ζώνη και αν και ένας αξιωματικός είχε χτυπηθεί από θραύσμα από έναν απ’τους πυραύλους, είχαμε υποθέσει ότι ήταν βλήμα bazooka. Τώρα μπορέσαμε να δούμε ότι ήταν κάτι διαφορετικό. Αλλά οι περισσότεροι από τους χειριστές των αντιαρματικών πυραύλων, ήταν ανεκπαίδευτοι, και τα βλήματα τους συνέχισαν να είναι βραχέα.

Τρεις μέρες αφότου οι Ιρακινοί προσπάθησαν και απέτυχαν, ήρθαν οι Ιορδανοί. Αν και είμαστε ακόμα εμπεπλεγμένοι με το Tel Hara, τραβηχτήκαμε πίσω σε μία μικρή απόσταση για να ανεφοδιαστούμε. Επιτέλους, είχαμε κάποιο ισραηλινό πυροβολικό μπροστά μας και στο βεληνεκές του βουνού. Ρώτησα το Διοικητή της Μονάδας Πυροβολικού γιατί δεν έβαλε. Είπε “δεν έχω πυρομαχικά”.

Έπειτα ακούσαμε ότι επρόκειτο να δεχθούμε επίθεση από το νότο. Ο Διοικητής της Επιλαρχίας μέχρι εκείνη την στιγμή ήταν ο Οri Orr, και ήμασταν μερικά μίλια βόρεια από το Tel Hara. Επιτεθήκαμε διαμέσου νοτιοανατολικού άξονα από την αριστερή πλευρά του βουνού έτσι ώστε, καθώς κινούμαστε, μπορούσα να δώ τις νότιες πλευρές του Tel Ηara.

Ισραηλινό πυροβολικό στα Υψώματα Γκολάν

Οι δύο Ιορδανικές Ταξιαρχίες των Centurions – και όταν για πρώτη φορά σκοπεύσαμε τα άρματα δεν είμασταν βέβαιοι πότε ήταν εχθρικά ή φίλια -αναπτύχθηκαν κινούμενες από τον νότο προς βορειοανατολικά. Αρχικά, είδαμε μόνο οκτώ άρματα και μετά, ίσως ενάμιση χιλιόμετρο πίσω τους εντοπίσαμε μεγάλους αριθμούς. Αρχίσαμε τα πυρά κατά των οκτώ πρώτων αρμάτων όταν αυτά ήταν 1600 μέτρα μακριά. Ήταν πυρά ακριβείας, και τα εχθρικά Centurions τυλίχθηκαν στις φλόγες. Η μάζα των αρμάτων πίσω τους τα οποία τότε κινούνταν στο πρανές γύριζαν γύρω γύρω σαν σαστισμένα. Συγκεντρώσαμε τα πυρά μας σ’αυτά αλλά αυτά δεν ανταπέδωσαν τα πυρά. Άρχισε να μοιάζει σαν μία μεγάλη επιτυχία.

Μετά καθώς τα ιορδανικά τεθωρακισμένα γύρισαν και κατευθύνθηκαν νότια μπορέσαμε να δούμε ένα μεγάλο πλήθος από εχθρικά οχήματα και ανθρώπους που έρρεαν κάτω προς τη νότια πλευρά του Τel Hara. Ξέραμε ότι δραπέτευαν μπροστά στα μάτια μας. Πιστέψαμε ότι αυτό που έπρεπε να κάνουμε ήταν να κινηθούμε εναντίον τους.

Τότε λάβαμε διαταγές από την Ανώτερη Διοίκηση να ‘γυρίσουμε πίσω στις θέσεις εκκινήσεώς μας κάτι το οποίο κάναμε. Η συμπλοκή λάμβανε χώρα σε επίπεδο έδαφος, διεσπαρμένο με πυροβολικό και ολμοβολεία όπως επίσης με νάρκες και εγκαταλειμμένες ποσότητες ρουκετών. Ανατολικά του Τel Hara, μπορούσαμε να δούμε περίπου στα τέσσερα χλμ απόσταση δύο ψηλούς πύργους ραντάρ με περιστρεφόμενες κεφαλές.

Είχαμε αυτά τα έπαθλα στα χέρια μας, αλλά σε εμάς τους αρματιστές, δεν μας επιτράπηκε να τα πλησιάσουμε. Αυτό έγινε περίπου στις 16:00. Ζητήσαμε πυρά πυροβολικού και αεροπορίας τα, οποία δεν μας δόθηκαν. Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω την πολιτική αυτής της απόφασης.

Μια μεγάλη κεντρική έφοδος και οι Σύροι θα καταστρέφονταν. Το σώμα μου ήταν μαύρο και μπλε από τους κλυδωνισμούς του Centurion διασχίζοντας τα βαλσατικά κωλύματα του GoIan. Αλλά, μέχρι εκείνο το σημείο άξιζε τον κόπο. Οι εχθρικοί πύραυλοι απέτυχαν να εντυπωσιάσουν τους άνδρες. Είχαμε κινηθεί διαμέσου εδαφών διάσπαρτων απ’αυτούς, αλλά δεν είχαμε δει. σχεδόν κανένα χτύπημα. Και αυτό είναι που μετράει.

Το επόμενο πρωινό αλλάξαμε πορεία και αντί να επιτεθούμε στο νότιο άξονα, κινηθήκαμε βορειοανατολικά εναντίον ενός λόφου που λεγόταν Τel Karim. Το κύριο σώμα της επίθεσης ήταν η 9η Ταξιαρχία. Κατά την διάρκεια της κίνησης η Ίλη μου συνδέθηκε με τα απομεινάρια της Επιλαρχίας μας. Ξεκινήσαμε την επίθεση αργά το απόγευμα και τελειώσαμε αργά το βράδυ. Οι Σύροι στο Τel Karim ήταν ενισχυμένοι με πυροβολικό και αντιαρματικά πυροβόλα. Επίσης χρησιμοποίησαν εναντίον μας πολλαπλούς εκτοξευτές Katusha. Η φλόγα φαινόταν σχεδόν ότι θα έφτανε στα άρματά μας. Το άρμα μου έλαβε ένα άμεσο χτύπημα από ένα Katusha το οποίο έσπασε τον ρυθμιστικό τροχό που διατηρεί την ερπύστρια τεντωμένη. Αυτό σήμαινε πέντε ώρες επιδιόρθωση, με ανταλλακτικό που “καννιβαλίστηκε” από άλλο άρμα.

Ξεκινήσαμε με διπλή υπερκέραση του λόφου. Δύο από τα άρματα μας κάηκαν αμέσως από χτυπήματα πυροβολικού, αλλά πιέσαμε ώσπου αποσπάσαμε την τοποθεσία. Αν και ήταν σκοτάδι οι εκρήξεις των Katusha σήκωναν τέτοια σύννεφα σκόνης που ευκρινείς παρατηρήσεις ήταν αδύνατες. Μπορούσα να δω τα τεθωρακισμένα τους να φεύγουν μακριά προς ανατολάς.

Την επόμενη μέρα αμυντικές θέσεις, και η Επιλαρχία μετακινήθηκε σε έναν άλλο λόφο λίγο μακρύτερα προς τον βορρά.

Από εκεί είχαμε μια καθαρή εικόνα του δρόμου της Δαμασκού που ονομάζαμε με τον κωδικό America. Ήταν γεμάτος από Σύρους στρατιώτες που αποχωρούσαν. Το Πυροβολικό μπορούσε να τους σταματήσει αμέσως αλλά δεν το χρησιμοποιήσαμε. Η εχθρική αντίσταση είχε σταματήσει. Τα άρματά μας μπορούσαν να βάλλουν μερικά απ’ τα κοντινότερα χωριά όπου αυτοί στριφογύριζαν αλλά αυτό ήταν όλο. Ένας συνεχής θόρυβος ερχόταν απ’ τον ασύρματο κυρίως στα Ρώσικα και Αραβικά. Η λέξη bandua ακουγόταν συχνά, σημαίνει “ντομάτα” και εννοεί “πληγωμένοι”. Δεν είχαμε ηλεκτρονικά αντίμετρα καμία στιγμή.

Το άρμα μου έβαλε περίπου 130 βλήματα, όλα τους αντιαρματικά Είδα μερικά από τα άρματά τους να χτυπιούνται στα 2500 χιλιάδες μέτρα ή και περισσότερο. Αλλά διατρήσεις του μετωπικού θώρακα είναι αδύνατο να δει κανείς σ’αυτό το βεληνεκές. Έπρεπε να ήταν τυχερός κάποιος ακόμα και για να εξακριβώσει ότι κάποιου είδους χτύπημα έλαβε χώρα. Το δεύτερο άρμα μου έβαλε περίπου τον ίδιο αριθμό βλημάτων αλλά κάτω από την πίεση της μάχης, 30% λάθους κατά εκτίμηση των βλημάτων που καταναλώθηκαν είναι σχεδόν κανονικό. Σε τρεις περιπτώσεις, πιστέψαμε ότι εμπλεκόμασταν με Τ62,αλλά και εδώ ακόμα στη μέση της μάχης μεσημέρι, είναι δύσκολο να αναγνωρίσεις το άλλο άρμα ακόμα-κι όταν είναι μόνο τριακόσια μέτρα μακριά. Η διαφορά όψεως της θέσεως του πυροβόλου δεν είναι τόσο εύκολο για να διακριθεί.

Το πλήρωμά μου ήταν όλοι αρχάριοι που ήθελαν να κάνουν καλή δουλειά. Ήταν θρησκευόμενα παιδιά, αλλά δεν είχαν τις γνώσεις. Ο οδηγός ήταν πολύ καλός, ο πυροβολητής μέτριος. Αλλά δεν μπορεί να αναμένεται να είναι εξαίρετοι στρατιώτες, που ρίχνονται στη μάχη κατ’ αυτό τον τρόπο.

Από τα πληρώματα των 24 αρμάτων που ξεκίνησαν με την Επιλαρχία μου είχαμε 22 άνδρες νεκρούς. Ο αριθμός των πληγωμένων είναι άγνωστος σε εμένα. Οκτώ άνδρες σκοτώθηκαν σ’ ένα ΤΟΜΠ. Οι περισσότερες απώλειες προήλθαν από πυρά αρμάτων και αντιαρματικών. Από τους 22 νεκρούς μόνο 2 μπόρεσαν να αναγνωριστούν αρχικά εξαιτίας της τόσο μεγάλης βιασύνης και τόσο λίγης φροντίδας στην αρχή. Στο τέλος μόνο 8 δεν αναγνωρίσθηκαν. Δεν κατόρθωσα να μάθω τα μέλη του πληρώματός μου ή τα πλήρη ονόματα τους μέχρι η μάχη να λάβει τέλος. Αυτός δεν είναι ένας καλός τρόπος να διεξάγεις ένα πόλεμο. Δεν είχαμε καθόλου νυχτερινές συσκευές και δεν αγωνιστήκαμε σε νυκτερινές μάχες. Δεν χρησιμοποιήσαμε καθόλου φωτοβολίδες από τα αεροπλάνα ή τα άρματα. Άκουσα ιστορίες για Συριακές ομάδες καταδρομών που διείσδυσαν σε εμάς τη νύχτα. Δεν πιστεύω ότι έγινε. Είδα τα περισσότερα ίχνη ερπυστριών στη Συρία απ’όσα μπορούσα ποτέ να φανταστώ. Ήταν οπουδήποτε.

Κανένα έδαφος, οπουδήποτε, είναι περισσότερο ακατάλληλο για άρματα. Παραμείναμε στην τοποθεσία παρατηρώντας το δρόμο της Δαμασκού μέχρι την κατάπαυση του πυρός. Κατά τη διάρκεια των νυχτερινών ωρών, οι Σύριοι συνέχισαν να μας “σκεπάζουν” με πυρά πυροβολικού. Είχαμε κάποιο πυροβολικό μαζί μας, αλλά τα πυροβόλα δεν ανταπέδιδαν τα πύρα σύμφωνα με διαταγές που είχαν. .

Μια από τις κύριες αποστολές που έλαβε το πεζικό στο Golan ήταν η διακομιδή των τραυματιών μας, ένα πρόβλημα για το οποίο τα τεθωρακισμένα δεν είχαν καμία λύση. Δεν υπήρχαν καθόλου ελικόπτερα στο Golan γι’αυτή τη λειτουργία, ή τουλάχιστον δεν είδαμε κανένα, και σπάνια είδαμε κάποιους από το δικό μας πεζικό, ιδιαίτερα όταν τους χρειαζόμαστε περισσότερο".

Κριτική

Αυτή η προσωπική αφήγηση είναι μία εξαιρετική περιγραφή του πόσο συγκεχυμένη μπορεί να είναι η μάχη των αρμάτων όταν παρατηρείται από τον πύργο. Η αξία της συνοχής της Μονάδος και του ομαδικού πνεύματος φαίνεται ξεκάθαρα από την έλλειψή τους σ’ αυτή την Επιλαρχία. Όπως ο αξιωματικός δηλώνει: .

“Αυτός δεν είναι ένας καλός τρόπος για να διεξάγεις έναν πόλεμο”.

Μετάφραση από το περιοδικό Military Review ΙΑΝ 1976. (Ταξχου SLA Marschall).

(Ο Ταξίαρχος Marshall σημείωσε ότι η πηγή αυτού του υλικού είναι ένας αξιωματικός, ο οποίος το 1973, σπούδαζε σε μεγάλο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο και που αναγκαστικά παραμένει ανώνυμος)

Πηγή