Tουρκία : Μεταξύ Λωζάνης και Σεβρών

Μπήκαν τα θεμέλια του δεύτερου κουρδικού κράτους

Του Σάββα Καλεντερίδη

Στις αρχές Ιουλίου ο Μεσούτ Μπαρζανί, Πρόεδρος του Αυτόνομου Κουρδιστάν, όπως αποκαλείται το κράτος που λειτουργεί de facto στο Βόρειο Ιράκ ή Νότιο Κουρδιστάν, όπως το αναφέρουν οι Κούρδοι, συγκέντρωσε τους επικεφαλής ή εκπροσώπους 16 κουρδικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στη Βόρειο Συρία ή Δυτικό Κουρδιστάν, με σκοπό την επίτευξη της πολυπόθητης ενότητας.

Tελικώς, στις 11 Ιουλίου οι Κούρδοι ηγέτες κατέληξαν στη «Συμφωνία της Ερμπίλ», όπως αποκαλείται η πρωτεύουσα του Νοτίου Κουρδιστάν.Οι συμβαλλόμενοι συμφώνησαν και αποφάσισαν τα εξής:

1- Τη δημιουργία ενός μηχανισμού, ο οποίος θα προετοιμάσει το έδαφος για την αποδοχή και την εφαρμογή της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στην Ερμπίλ.
2- Τη δημιουργία ενός κοινού συμβουλίου, το οποίο θα έχει τίτλο «Ανώτατο Κουρδικό Συμβούλιο» και θα αποφασίζει για πολιτικά και στρατηγικά θέματα αυτήν την ευαίσθητη περίοδο που διάγουμε.
3- Τη συγκρότηση τριών επιτροπών που θα είναι υπεύθυνες για την παρακολούθηση πρακτικών ζητημάτων.
4- Να σταματήσει κάθε αντιπαλότητα δια του τύπου μεταξύ των συμβαλλομένων.
5- Να κατααδικάσουν τη βία και να σταθούν απέναντι σε κάθε ενέργεια που θα επιδεινώσει την κατάσταση στο Κουρδιστάν.
6- Να γίνει αποδεκτή η βάση της συμφωνίας της Χέουλερ (Ερμπίλ) που καθόρισε ο μηχανισμός εργασίας.
7- Να συγκροτηθεί μια επιτροπή εντός δυο εβδομάδων από της υπογραφής της Συμφωνίας.

Μπορεί η συμφωνία να έγινε μεταξύ 16 κομμάτων και οργανώσεων, δεν ήταν όμως λίγοι εκείνοι οι οποίοι την ονόμασαν «Συμφωνία Μπαρζανί-Καραγιλάν», αφού το μεγαλύτερο από τα 16 κόμματα, το PYD (Partiya Yektiye Demokratik, Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας), που ελέγχει το 70-80% των τριών εκατομμυρίων Κούρδων της Συρίας, θεωρείται κλώνος του ΡΚΚ, τοποτηρητής του οποίο είναι ο Μουράτ Καραγιλάν, που αναπληρώνει τη θέση του έγκλειστους στις φυλακές του Ίμραλι, Αμπντουλλάχ οτζαλάν.

Πρόκειται λοιπόν για συμφωνία που επί της ουσίας έγινε μεταξύ του Μπαρζανί και του ΡΚΚ, και για την επίτευξή της έγιναν αμοιβαίες υποχωρήσεις, για το εθνικό συμφέρον όλων των Κούρδων, οι οποίοι σταδιακά αναδεικνύονται σε ρυθμιστικό παράγοντα σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Οι υποχωρήσεις από πλευράς του ΡΚΚ έγκεινται στο ότι ο πρόεδρος του PYD Σαλίχ Μουχαμέντ Μουσλίμ δέχτηκε να εκπροσωπείται με πέντε μέλη στο Ανώτατο Κουρδικό Συμβούλιο, ενώ τις άλλες πέντε θέσεις θα καταλάβουν εκπρόσωποι όλων των άλλων οργανώσεων και κομμάτων.
Μια εβδομάδα μετά τη συμφωνία, που αντιμετωπίστηκε με περισσή καχυποψία από την Άγκυρα, οι Ομάδες Λαϊκής Άμυνας και οι δυνάμεις του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, που ελέγχονται από το PYD, απελευθέρωσαν και πήραν τον πλήρη έλεγχο στις έξι μεγαλύτερες πόλεις του Δυτικού Κουρδιστάν, ενώ είναι σε εξέλιξη προετοιμασίες για τον έλεγχο της πόλης Κάμισλο, που θεωρείται η πρωτεύουσά του, καθώς και του Χαλεπίου, που ναι μεν έχει ισχυρό κουρδικό πληθυσμό, πλην όμως είναι μια πολυεθνική πόλη.

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (Τετάρτη, 25 Ιουλίου), πενρούν από το Νότιο στο Δυτικό Κουρδιστάν περί τις δυο χιλιάδες άποπλοι Κούρδοι της Συρίας, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν από τους πεσμεργκά του Μπαρζανί, για να αναλάβουν τον έλεγχο του Κάμισλο και ολόκληρου του Δυτικού Κουρδιστάν. Η εκπαίδευση των ατόμων αυτών έγινε με σκοπό να διασκεδαστούν οι ανησυχίες της Άγκυρας, η οποία προτιμά το Δυτικό Κουρδιστάν να ελέγχεται από τον Μπαρζανί παρά από το ΡΚΚ, που σνυεχίζει τον ένοπλο αγώνα και δεν θεωρείται καθόλου εύκολος αντίπαλος.
Τις τελευταίες ημέρες, πάντως, υπάρχει έντονος προβληματισμός στην τουρκική κυβέρνηση και τον τουρκικό τύπο για τον έλεγχο ολόκληρης της μήκους 900 χλμ παραμεθορίου από δυνάμεις του ΡΚΚ, ενώ οι ίδιοι οι Τούρκοι αρθρογράφοι έχουν αρχίσει να ξεσκονίζουν τους χάρτες της Συνθήκης των Σεβρών, η οποία φαίνεται ότι αναβιώνει στο ΝΑ τμήμα της Τουρκίας, ιδιαίτερα τώρα που επίκεται η ανατροπή του Άσαντ.

Όσο για το ερώτημα «Ποιά θα είναι η θέση της Τουρκίας την επόμενη ημέρα μετά την πτώση του Άσαντ», η απάντηση είναι «Κάπου μεταξύ Λωζάννης και Σεβρών».

infognomonpolitics