Καύσιμα, αεροπλάνα και μηχανοκίνητα

Του Σάββα Δ. Βλάσση*

Το τραγικό επίπεδο του πολιτικού μας κόσμου, εκδηλώθηκε για άλλη μια φορά με αφορμή την στρατιωτική παρέλαση και την επαναφορά σε αυτήν της συμμετοχής μηχανοκινήτων τμημάτων. Τελευταίο «επεισόδιο», η απόφαση του Βαγγέλη Βενιζέλου να μην παραστεί στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, ερμηνευόμενη ως ένδειξη δυσαρέσκειας για την ανατροπή της αποφάσεώς του, όταν ως υπουργός Εθνικής Αμύνης κατήργησε την συμμετοχή μηχανοκινήτων, για λόγους οικονομίας. Σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ την Κυριακή 27 Οκτωβρίου, ο γραμματέας επικοινωνίας του ΠΑΣΟΚ Δ. Καρύδης δήλωσε: «Αποτελεί πρόκληση στις θυσίες του ελληνικού λαού, από 4 άρματα και ένα αεροπλάνο που θα έπαιρναν αρχικά μέρος, τελικά να λαμβάνουν μέρος 20 άρματα -κάποια εκ των οποίων θα μεταφερθούν απο την Ξάνθη- 12 αεροπλάνα και ελικόπτερα».
Τα πράγματα είναι μάλλον απλά αλλά η πολιτική εκμετάλλευση και ο λαϊκισμός διαστρεβλώνουν την αλήθεια. Στις 14 Οκτωβρίου, ο ΥΕΘΑ Δ. Αβραμόπουλος, μιλώντας στους διαπιστευμένους στο ΥΠΕΘΑ δημοσιογράφους, αποκάλυψε ότι εκείνο το πρωί είχε δεχθεί προσφορά δωρεάς των καυσίμων που απαιτούντο για την παρέλαση, από γνωστό επιχειρηματία. Ο υπουργός ανέφερε ότι η πρότασή του για επαναφορά των μηχανοκινήτων στην παρέλαση, είχε υπολογισθεί ότι συνεπαγόταν επιπλέον οικονομική επιβάρυνση 35.000 ευρώ. Σύμφωνα με «διαρροές» των ημερών εκείνων, τις οποίες ο κ. Καρύδης δείχνει να υιοθετεί - επιβεβαιώνει, η αρχική πρόβλεψη ήταν η συμβολική συμμετοχή μόνο 4 αρμάτων και του μαχητικού F-16 Demo της Πολεμικής Αεροπορίας. Πηγές μας, είχαν αμφισβητήσει τότε την βάση της πληροφορίας αυτής. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία, είναι ότι την ημέρα εκείνη, ο ΥΕΘΑ είχε τονίσει σαφώς στους δημοσιογράφους πως εφόσον το επιτρέψει η δωρεά των καυσίμων (δεν είχε διευκρινισθεί ακόμη το ύψος της) ο αριθμός των μηχανοκινήτων και των αεροσκαφών, ενδέχεται να αυξηθεί (Αβραμόπουλος εφ' όλης της ύλης). Αυτό, δεν προβλήθηκε από τους δημοσιογράφους. Είναι προφανές ότι η συμμετοχή πολύ περισσοτέρων τεθωρακισμένων, οχημάτων, ελικοπτέρων και αεροσκαφών, κατέστη εφικτή χάρη στο ύψος της δωρεάς καυσίμων. Ως εκ τούτου, αντιδράσεις τύπου Βενιζέλου, κρίνονται ως άστοχες.

Ένα άλλο ζήτημα το οποίο νομίζω ότι πρέπει να διευκρινιστεί άπαξ διά παντός, είναι η άποψη που καλλιεργούν ορισμένοι δημοσιογράφοι, ότι είναι δυσβάσταχτο, υπερβολικό ή περιττό το κόστος της συμμετοχής μαχητικών αεροσκαφών στην παρέλαση, εξαιτίας της δεδομένης υψηλής καταναλώσεως καυσίμου. Η θέση αυτή μπορεί να αποδοθεί σε άγνοια, εσφαλμένη ενημέρωση, είτε σε προσπάθεια παραπλανητικού λαϊκισμού προς δημιουργία εντυπώσεων. Η αλήθεια είναι ότι η συμμετοχή αεροσκαφών σε παρέλαση, ΑΝΕΚΑΘΕΝ, σχεδιαζόταν ως μέρος του προγράμματος εκπαιδεύσεως των Μοιρών και όχι ως έκτακτο έργο. Ως εκ τούτου, το κόστος του καυσίμου, έχει προϋπολογισθεί ως μέρος των καυσίμων εκπαιδεύσεως και όχι ως έκτακτη δαπάνη. Με άλλα λόγια, οι πτήσεις αυτές προγραμματίζονται έτσι ώστε να καλύπτουν μέρος του τακτικού προγράμματος εκπαιδεύσεως. Εντάσσονται λοιπόν σε αυτό και κάθε άλλο παρά «στην τύχη», εκτελούνται.

Εξηγούμεθα. Κάθε ιπτάμενος, εκπαιδεύεται και συντηρείται στην ικανότητα χειρισμού του αεροσκάφους, μέσα από μία σειρά καθορισμένων και πολύ συγκεκριμένων ειδών πτήσεως. Πρόκειται συγκεκριμένα για 20 είδη πτήσεως (χαρακτηρισμένα από Σ-1 ως Σ-20) καθορισμένα από το ΓΕΑ, στα οποία οφείλει να εκπαιδεύεται ένας ιπτάμενος. Κάθε Μοίρα, τηρεί μητρώο πτήσεων για κάθε ιπτάμενο, συμπληρώνοντας κάθε φορά συγκεκριμένα είδη πτήσεως που αυτός εκτελεί. Με απλά λόγια, κάθε φορά που ένας ιπτάμενος πετάει, συμπληρώνεται και ένα «κουτάκι» (ένα slot) στον πίνακα του προγράμματος ωρών πτήσεων που πρέπει να εκτελεί σε εξαμηνιαία βάση. Αυτά τα 20 είδη πτήσεων - ασκήσεων, αφορούν ναυτιλία, πτήση σχηματισμού, ακροβατικά, νυκτερινή πτήση, χαμηλή ναυτιλία, πτήση δι’ οργάνων, αερομαχίες κ.λπ. 

Αν νομίζει κάποιος ότι οι τριάδες των μαχητικών που εκτελούν διελεύσεις σε μία παρέλαση, είναι «για πλάκα», κάνει μεγάλο λάθος. Για τους επικεφαλής, είναι από τις πλέον απαιτητικές πτήσεις, καθώς η ακρίβεια και ο συγχρονισμός, βάσει των οδηγιών που δίνονται από τον υπεύθυνο αξιωματικό στο έδαφος, είναι κρίσιμης σημασίας. Στις πτήσεις αυτές, τα αεροσκάφη απογειώνονται και αφού ανέλθουν σε μεγάλο ύψος, ώστε να επιτευχθεί εξοικονόμιση καυσίμου, «σχηματίζονται» ανά τριάδες ή τετράδες, εκτελούν τις διελεύσεις άνωθεν του χώρου παρελάσεως και στην συνέχεια, μέχρι την προσγείωση, εκτελούν άλλου είδους ασκήσεις. Έτσι, μία «πτήση παρελάσεως», συνήθως περιλαμβάνει 3-5 διαφορετικές ασκήσεις πτήσεων, όπως πτήση σχηματισμού, πτήση δι’ οργάνων, ναυτιλία κ.λπ. Ακόμη και η πτήση σε σχηματισμό, δεν είναι καθόλου απλή υπόθεση, όπως ίσως φαίνεται στον αδαή. Γνωρίζει κανείς τις απαιτήσεις της πτήσεως σε κλειστό σχηματισμό; Έχει παρατηρήσει, πόσα ατυχήματα συμβαίνουν σε τέτοιες «απλές» πτήσεις, εξαιτίας προσκρούσεως αεροσκαφών μεταξύ τους; Η νέφωση που επικρατούσε στην φετινή παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, έδωσε μια γεύση του βαθμού απαιτητικότητος τέτοιων πτήσεων.

Είναι μύθος λοιπόν ότι τα καύσιμα που καταναλώνονται από τα ιπτάμενα μέσα γενικώς, στις παρελάσεις, είναι «πεταμένα λεφτά». Οι ιπτάμενοι συμπληρώνουν με αυτές τις πτήσεις την εκπαίδευσή τους, βάσει του υφισταμένου εκπαιδευτικού προγράμματος των Μοιρών. Εφόσον δε, τα καύσιμα διατίθενται δωρεάν, τότε όχι μόνο δεν τίθεται θέμα σπατάλης, αλλά έχουμε εξοικονόμηση καυσίμου!

*Ο Σάββας Δ. Βλάσσης είναι εκδότης του περιοδικού ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ