Τάσσος: "Δεν υπογράφω ούτε λογαριασμό του ξενοδοχείου"

Τα παρασκήνια του Μπούργκενστοκ από τον Πέτρο Μολυβιάτη.
Ψευδαίσθηση διαπραγμάτευσης ήταν αυτό που έγινε στο ελβετικό θέρετρο το 2004.

«Στο χιονισμένο και αποκλεισμένο ελβετικό θέρετρο διαφυλάχθηκαν η αξιοπρέπεια, η τιμή και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Διαφυλάχθηκαν τα δίκαια της Κύπρου και του Ελληνισμού». Με αυτές τις φράσεις, ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Πέτρος Μολυβιάτης, που μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο έδωσαν τη μεγάλη μάχη στο Μπούργκενστοκ, επιστέγασε τα συμπεράσματά του, από τις εφιαλτικές ώρες που έζησε η κυπριακή και ελλαδική αντιπροσωπία, αντιπαρατασσόμενες με την πείσμονα προσπάθεια των ξένων και τουρκικών συμφερόντων, να περάσουν το σχέδιο Ανάν.

Μιλώντας προχθές το βράδυ στο πολιτικό μνημόσυνο του Τάσσου Παπαδόπουλου, το οποίο διοργανώθηκε από το Κέντρο Μελετών Τάσσος Παπαδόπουλος, ο Πέτρος Μολυβιάτης περιέγραψε άγνωστες πτυχές εκείνων των στιγμών στο Μπούργκενστοκ. «Βρεθήκαμε» είπε, «μπροστά σε μια ιδιόμορφη διαδικασία, που ήταν ψευδαίσθηση διαπραγμάτευσης, με προκαθορισμένα χρονικά όρια και κυρίως μια προδιαγεγραμμένη επιδιαιτησία... Θυμάμαι, ότι αμέσως μόλις φθάσαμε στο Μπούργκενστοκ, βρεθήκαμε μπροστά σε μια πιεστική πρόταση του κ. Ντε Σότο. Προφανώς δεν μιλούσε μόνος. Επέμενε, όμως, φορτικά για τετραμερή συνάντηση. Ήταν μια άμεση και ανοικτή πίεση, που στρεφόταν αποκλειστικά και μόνο προς τη δική μας πλευρά. Όλοι γνωρίζουμε, άλλωστε, ότι η τετραμερής διαπραγμάτευση ήταν και παραμένει μια σταθερή τουρκική επιδίωξη. Επιχειρούσαν, δηλαδή, να μας εκθέσουν ως αδιάλλακτους σε ένα καλά σχεδιασμένο «blame game».

O κ. Μολυβιάτης τόνισε ότι οι περιστάσεις απαιτούσαν σύνεση και τόλμη. «Ο Τάσσος Παπαδόπουλος», σημειώνει, «τα συνδύαζε και τα δύο στον ύψιστο βαθμό. Δεν χρειάστηκαν παρά μόνο ελάχιστα λεπτά συνομιλίας μεταξύ μας, για να αποφασίσουμε την άμεση απόρριψη της πρότασης και της πίεσης που αυτή υπέκρυπτε».

Ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας τόνισε ότι από την πρώτη στιγμή τα μηνύματα ήταν ξεκάθαρα. «Η αρνητική έκβαση των υποτιθεμένων εκείνων συνομιλιών οδηγούσε σε προσχεδιασμένη επιδιαιτησία. Δεν ήταν, άλλωστε, τυχαία η στάση που τηρήθηκε απέναντι στην πρότασή μας για μια μικρή αναβολή του δημοψηφίσματος. Ζητήσαμε παράταση των διαβουλεύσεων για ένα μήνα, προκειμένου να υπάρξει μια ακόμα προσπάθεια και ευκαιρία να επιτευχθεί συμφωνία. Η πρότασή μας δεν έγινε δεκτή. Δεν κάναμε και εμείς δεκτό το τελεσίγραφό τους. Δεν γινόταν αλλιώς».
Ο Πέτρος Μολυβιάτης θυμάται ότι τον ρώτησε ο Κόφι Ανάν, «για ποιο λόγο θα έπρεπε να αναβληθεί το δημοψήφισμα». «Απάντησα, διότι απλά το Σχέδιό σας στις 24 Απριλίου θα είναι νεκρό». Και προσθέτει: «Όσο και αν φαίνεται περίεργο, κανείς, εκτός από εμάς, δεν έδειχνε να πιστεύει ότι θα απερρίπτετο το σχέδιο Ανάν».

Ο κ. Μολυβιάτης ανέφερε ότι τις τελευταίες μέρες στο Μπούργκενστοκ κυκλοφορούσε μία φήμη ότι θα προετείνετο να υπογραφεί όχι το Σχέδιο Ανάν αλλά κάποιο κείμενο, μεταβατικό ή μη. «Όταν, λοιπόν, ερώτησα τον Τάσσο Παπαδόπουλο αν θα υπέγραφε ένα τέτοιο κείμενο, μου απάντησε: "Κάτω από αυτές τις συνθήκες, εγώ, πριν φύγουμε από εδώ, δεν υπογράφω ούτε το λογαριασμό του ξενοδοχείου"».

Αμέσως μετά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν, προσθέτει ο κ. Μολυβιάτης, ο Τάσσος Παπαδόπουλος δέχθηκε μιαν άνευ προηγουμένου συντονισμένη και κατάφωρα άδικη προσωπική επίθεση, με πρωταγωνιστές «ορισμένα ισχυρά μέλη της κατά τα λοιπά, "αδέκαστης" διεθνούς κοινότητας». Παραθέτει, όμως, μιαν αποκαλυπτική δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Ισπανίας Μιγκουέλ Μορατίνος, ο οποίος δήλωσε ότι «λίγοι είναι οι δυτικοί ηγέτες που διάβασαν το Σχέδιο Ανάν αναλυτικά».

Δύο ισχυρά όπλα
Αναφερόμενος στη σημερινή θέση του Κυπριακού, ο Πέτρος Μολυβιάτης τόνισε ότι η Κύπρος και η Ελλάδα διαθέτουν δύο πολύ ισχυρά διαπραγματευτικά όπλα: Τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 24ης Απριλίου 2004. Και υπογράμμισε ότι η όποια λύση πρέπει να είναι εναρμονισμένη με τις αρχές και τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και να είναι καλύτερη από το απορριφθέν σχέδιο Ανάν. «Πιστεύω ακράδαντα», τόνισε, «ότι κυρίως χάρις στη συμμετοχή μας στην Ευρώπη, ο κυπριακός Ελληνισμός κρατάει την τύχη στα ίδιά του τα χέρια. Μπορεί και πρέπει να αποφασίσει ο ίδιος για το μέλλον του. Χωρίς να φοβάται ότι θα τιμωρηθεί, αν η απόφασή του δεν αρέσει σε κάποιους».
Ο κ. Μολυβιάτης υπενθύμισε τις φωνές που προέβλεπαν, τότε, καταστροφικές συνέπειες αν απερρίπτετο το Σχέδιο Ανάν. «Θυμόμαστε όλοι», πρόσθεσε, «ότι το Σχέδιο εκείνο υποστηριζόταν, πράγματι, από σχεδόν όλες τις Μεγάλες Δυνάμεις. Και όμως. Καμία συνέπεια δεν υπέστη ούτε η Κύπρος ούτε η Ελλάδα, όταν απερρίφθη από τον κυπριακό Ελληνισμό. Βέβαια, είχαν γίνει τότε οι κατάλληλοι διπλωματικοί χειρισμοί. Και οι χειρισμοί εκείνοι εστηρίζοντο στον ακρογωνιαίο λίθο της Ευρώπης. Εστηρίζοντο στο σεβασμό της βούλησης των λαών. Εστηρίζοντο σε μιαν αρχή που ισχύει αναμφίβολα και σήμερα».

Εχθρός μας δεν είναι ο χρόνος, αλλά τα λάθη μας
Απαντώντας στο «αιώνιο ερώτημα», όπως το χαρακτήρισε, «για ποιον εργάζεται ο χρόνος;», ο κ.Μολυβιάτης τόνισε:
«Αν θέλουμε να κυριολεκτούμε, ο χρόνος δεν εργάζεται, ιδιαιτέρως, για κανέναν. Ο χρόνος κυλάει το ίδιο για όλους. Για μεν τους ανθρώπους είναι ανηλεής, χωρίς εξαίρεση για κανέναν. Για δε τους λαούς, αφήνει στη δική τους βούληση πώς θα τον αξιοποιήσουν. Λαμπρό παράδειγμα για την αλήθεια αυτή είναι η ίδια η Κύπρος. Η οικονομική ανάπτυξη και η πρόοδός της. Όταν απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960, ήταν μια από τις φτωχότερες χώρες της περιοχής. Πενήντα χρόνια μετά είναι μία από τις πλουσιότερες».
Ο Πέτρος Μολυβιάτης υπογράμμισε ότι ο χρόνος τρέχει υπέρ εκείνου ο οποίος ξέρει να τον αξιοποιεί. «Θα μου επιτρέψετε, λοιπόν, να πιστεύω ότι ο μεγαλύτερος εχθρός μας δεν είναι ο χρόνος. Είναι τα λάθη μας. Τα λάθη μας, τα τραγικά και απίστευτα λάθη μας, εκμεταλλεύθηκαν όσοι επεβουλεύοντο την Κύπρο για να επιτύχουν τα σχέδιά τους. Τα λάθη της Κύπρου και της Ελλάδας».

Σημερινή