Σκληρά παζάρια για το ΤΟΜΑ

Με μια λιτή, σε άκρως διπλωματική γλώσσα διατυπωμένη, ανακοίνωση κοινοποιήθηκαν τα αποτελέσματα των συναντήσεων του ΥΕΘΑ Ευάγγελου Βενιζέλου στη Μόσχα, τη Μ. Τρίτη, 30 Μαρτίου. Επί λέξει η ανακοίνωση ανέφερε: «Τα ζητήματα που αφορούν εξοπλιστικά προγράμματα συζητήθηκαν διεξοδικά στη συνάντηση που είχε ο κ. Βενιζέλος με τον επικεφαλής της ρωσικής υπηρεσίας στρατιωτικο-τεχνικής συνεργασίας κ. Μ. Ντιμίτριεφ.

Συγκεκριμένα: Συμφωνήθηκαν λύσεις σε διάφορα εκκρεμούντα θέματα και ως προς το ζήτημα των TOMA, λαμβανομένου υπόψη και του συνολικού πλαισίου που έχει εκ των πραγμάτων δημιουργηθεί για την Ελλάδα αλλά και για όλες τις χώρες του κόσμου στο πλαίσιο της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Τέθηκαν οι βάσεις μιας νέας προσέγγισης, η οποία θα επιτρέψει μια επωφελέστερη αμυντική και αναπτυξιακή συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών. Συμφωνήθηκε ένα νέο διαδικαστικό πλαίσιο το οποίο θα αξιοποιηθεί στο επόμενο διάστημα, κατά το οποίο θα πραγματοποιηθεί και ανταποδοτική επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Άμυνας στην Αθήνα αλλά και νεότερη επίσκεψη του κ. Ντιμιτρίεφ και των αρμοδίων της ρωσικής πλευράς».

Ασυμφωνία

Τι κρύβεται πίσω απ’ όλα αυτά; Η σχεδόν πλήρης ασυμφωνία, καθώς οι απόψεις των δύο πλευρών δεν συνέπεσαν πουθενά. Από ελληνικής πλευράς ζητήθηκε ο έλεγχος-επιθεώρηση μερών του αντιαεροπορικού συστήματος S-300, όπως κι ενός αριθμού βλημάτων, προκειμένου να είναι δυνατή η πραγματοποίηση βολής. Συζητήθηκαν διάφορες εναλλακτικές λύσεις, χωρίς να υπάρξει τελική συμφωνία.

Η αιτία δεν ήταν άλλη από την εμμονή των Ρώσων στην άμεση εξόφληση των όποιων παραγγελιών ανταλλακτικών απαιτηθούν να γίνουν! Το ίδιο ζητήθηκε και για τα ανταλλακτικά των αντιαεροπορικών συστημάτων μικρού βεληνεκούς TOR M-1, αλλά και για τα αερόστρωμνα Zubr του Ναυτικού.

Για τα Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης (ΤΟΜΑ) ΒΜΡ3, η διάσταση των απόψεων πήρε τη μορφή χάσματος. Ως γνωστόν η κυβέρνηση της ΝΔ είχε αποφασίσει, χωρίς να υπάρχει σχετική εισήγηση (ζητήθηκε μετά την εξαγγελία της προμήθειας), να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την προμήθεια 420 ΒΜΡ-3.

Από την αρχή το κόστος ήταν αφύσικα υψηλό (1,288 δισ. ευρώ) και η ελληνική συμμετοχή στο κατασκευαστικό έργο ελάχιστη. Στις αρχές του χρόνου οι Ρώσοι υπέβαλαν προσφορά, με μεγαλύτερη ελληνική συμμετοχή, για 400 ΤΟΜΑ ΒΜΡ3Μ, 20 οχήματα διοίκησης ΒΜΡ-3Κ και 30 οχήματα περισυλλογής BREM-L, με συνολικό κόστος 1,993 δισ. ευρώ! Ταυτόχρονα εξέφραζαν αμφιβολίες για την ικανότητα της ΕΛΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων ΑΕ) να συμμετάσχει στη διαδικασία της παραγωγής.

Το πιο εξωφρενικό όμως ήταν το χρονοδιάγραμμα της ολοκλήρωσης της παραγγελίας, σύμφωνα με το οποίο το τελευταίο όχημα θα παραδινόταν ύστερα από εφτά χρόνια. Τις τελευταίες ημέρες του 2009 η γερμανική Rheinmetall υπέβαλε, μέσω ΕΛΒΟ, πρόταση για προμήθεια 422 TOMA Marder 1A3, μεταχειρισμένων βεβαίως αλλά ανακατασκευασμένων, σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα και με εγγύηση καλής λειτουργίας 12 μηνών.

Η έναρξη των παραδόσεων μπορεί να γίνει σε εφτά μήνες από την ενεργοποίηση της σύμβασης και στη συνέχεια να παραδίδονται 15 οχήματα το μήνα. Έτσι μέσα σε δυόμισι χρόνια ο Στρατός θα έχει πλήρως καλύψει τις άμεσες ανάγκες του σε ΤΟΜΑ. Η πρόταση έχει κόστος 200 εκατ. ευρώ, που μπορούν να γίνουν 230 εφόσον συμπεριληφθούν πυρομαχικά, κάποια πρόσθετα εξαρτήματα, τρία εκπαιδευτικά οχήματα και επέκταση της εγγύησης για άλλους 12 μήνες. Βασικός όρος της πρότασης είναι ότι όλες οι εργασίες θα γίνουν στην ΕΛΒΟ.

Ανακατεύουν την τράπουλα οι Αμερικανοί για τα τεθωρακισμένα Bradley

Ενώ εξετάζοναν αυτές οι δύο προτάσεις στο ΥΕΘΑ, το Μάρτιο, από το ΓΕΣ «θύμισαν» μια τρίτη περίπτωση. Αυτή του αμερικανικού ΤΟΜΑ M2 Bradley. Το 2004 είχε προταθεί από την κυβέρνηση των ΗΠΑ η προμήθεια 230 Μ2Α1 Bradley, με διακρατική συμφωνία. Τα ΤΟΜΑ αυτά ήσαν βεβαίως μεταχειρισμένα αλλά θα παραδίδονταν στον Ελληνικό Στρατό πλήρως επιχειρησιακά και, εφόσον αυτό ήταν επιθυμητό, εκσυγχρονισμένα και αναβαθμισμένα. Για κάθε περίπτωση είχε δοθεί και διαφορετική τιμή. Για παράδειγμα εφόσον είχε επιλεγεί η αναβάθμιση-εκσυγχρονισμός στο επίπεδο Μ2Α3, που χρησιμοποιεί σήμερα ο αμερικανικός στρατός, το κόστος ήταν 1,5 εκατ. δολάρια ανά όχημα.

Όλες οι εργασίες θα γίνονταν σε εργοστάσια στις ΗΠΑ. Η πρόταση αυτή δεν είχε απασχολήσει τότε το ΥΕΘΑ και δεν είχε καν απαντηθεί. Το περασμένο καλοκαίρι, όταν κλιμάκιο αξιωματικών του Στρατού βρέθηκε στις ΗΠΑ, είδε κάποια από τα Bradley που είχαν προταθεί παλαιότερα και διαπίστωσε ότι βρίσκονταν σε καλή κατάσταση.

Αυτό που έχει αρχίσει να εξετάζεται είναι οι διαθέσεις των ΗΠΑ να κάνουν μιαν αντίστοιχη του 2004 προσφορά, στην οποία βεβαίως να εμπεριέχεται και ελληνική βιομηχανική συμμετοχή στην αναβάθμιση-εκσυγχρονισμό. Αυτό δεν είναι καθόλου απίθανο καθώς μια συμμετοχή π.χ. της BAE Systems, της εταιρείας που σήμερα παράγει τα Bradley, στο μετοχικό σχήμα της ΕΛΒΟ, θα της έδινε ένα γερό έρεισμα στο χώρο της ΝΑ. Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής.

Ισοτιμία

Σχετικό άρθρο :

BMP-3: Στρατηγικό λάθος Εξοπλιστικής Πολιτικής