Το ΑΚΡ και η επιδίωξη της πυρηνικής «ενέργειας»

Toυ Κ.Βοσπορίτη

Νέα συμφωνία για την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων υπέγραψε η Τουρκία. Η εμμονή της ισλαμικής κυβέρνησης του ΑΚΡ στην απόκτηση πυρηνικής ενέργειας είναι ενδεικτική της σημασίας που δίνει για την απόκτηση στρατηγικού πλεονεκτήματος.

Την εβδομάδα που πέρασε υπεγράφη νέο πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Κορέας για την κατασκευή πυρηνικών αντιδραστήρων στη Σινώπη του Ευξείνου Πόντου. Η υπογραφή της συμφωνίας ενέχει εσωτερικές και διεθνείς διαστάσεις.

Στο πλαίσιο των εργασιών του Τουρκοκορεατικού Επιχειρηματικού Φόρουμ υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ της δημόσιας εταιρείας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας (TEU) και της αντίστοιχης νοτιοκορεατικής (CEPCO) για την κατασκευή πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Σινώπη.

Η συμφωνία υπεγράφη από αξιωματούχους των δημόσιων εταιρειών αμφότερων των χωρών παρουσία του τούρκου υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, ο οποίος δήλωσε ότι στόχος της Τουρκίας είναι έως το 2020 η χώρα να παράγει το 10% των αναγκών της σε ενέργεια από τα πυρηνικά εργοστάσια.

Η συμφωνία προβλέπει την εκτέλεση του έργου από την κορεατική εταιρεία η οποία θα κατασκευάσει τέσσερις (έως έξι) πυρηνικούς αντιδραστήρες 1.600 MW έκαστος ως το 2020. Το κόστος του έργου υπολογίζεται να φτάσει τα 20 εκατομμύρια δολάρια. Αυτήν την προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ των δημόσιων φορέων αναμένεται να ακολουθήσει έπειτα από διάστημα 4-6 μηνών -εφόσον θα έχουν ολοκληρωθεί ως τότε οι απαραίτητες μελέτες- διακρατική συμφωνία μεταξύ Άγκυρας και Σεούλ.

Το ενδιαφέρον στην υπόθεση αυτή είναι ότι η συμφωνία προβλέπει άμεση ανάθεση του έργου, παρακάμπτοντας την προβλεπόμενη γι' αυτές τις περιπτώσεις διαδικασία δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού. Εξάλλου, τον Νοέμβριο του 2009 το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας είχε ακυρώσει προηγούμενες συμφωνίες που είχε συνάψει η ισλαμική κυβέρνηση για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στην περιοχή της Μερσίνας.

Τότε, ο αρμόδιος τούρκος υπουργός είχε ανακοινώσει ότι θα προκηρυχτούν νέοι διεθνείς διαγωνισμοί για την ανάθεση των εν λόγω έργων. Ωστόσο, στον τουρκικό Τύπο διέρρευσε ότι η ισλαμική κυβέρνηση διεξάγει ήδη συζητήσεις και για την απευθείας ανάθεση του πυρηνικού εργοστασίου της Μερσίνας στους Ρώσους.

Στην κατασκευή του εργοστασίου στον Εύξεινο Πόντο ενδέχεται να συμμετάσχει και τουρκικός κατασκευαστικός όμιλος. Μια τέτοια περίπτωση είναι ο όμιλος ΕΝΚΑ, ο οποίος φημολογείται ότι θα συμμετάσχει στην κοινοπραξία με μία από τις θυγατρικές του, γεγονός που σημαίνει ότι μέρος του προβλεπόμενου κονδυλίου θα παραμείνει εντός των συνόρων.

Εξάλλου, διαδίδεται από τα τουρκικά μέσα ότι η κατασκευή του εργοστασίου θα χρηματοδοτηθεί και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα βάσει μιας γενικότερης συμφωνίας που είχε συνάψει ο ισλαμιστής πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την επίσκεψή του στο Άμπου Ντάμπι τον περασμένο Ιανουάριο.

Το γεγονός συνδέεται και με την πρόσφατη ανάθεση στην κορεατική εταιρεία της κατασκευής πυρηνικού εργοστασίου αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού.

Το θέμα της κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων ηλεκτρικής ενέργειας είναι αρκετά σοβαρό. Πέρα από τους κινδύνους που ενέχει ένα τέτοιο εγχείρημα εξαιτίας της κατασκευής τους σε μια κατʼ εξοχήν σεισμογενή περιοχή όπως η Μικρά Ασία, θα πρέπει να αναλογιστούμε και το στρατηγικό πλεονέκτημα που ενδέχεται να αποκτήσει η γείτων στον τομέα της πυρηνικής τεχνογνωσίας.

Προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν γίνει και παλιότερα από την Άγκυρα, με πιο εντυπωσιακή εκείνη που αποκαλύφθηκε μετά τις καταγγελίες της Σιμπέλ Έντμοντς για εμπλοκή της Άγκυρας σε δωροδοκίες αμερικανών αξιωματούχων και κατασκοπεία εις βάρος των ΗΠΑ με ενεργό συμμετοχή στην πολύκροτη υπόθεση και των πακιστανικών υπηρεσιών. Προβληματίζει επίσης η πιο πρόσφατη πρόταση της Άγκυρας περί «προσωρινής» αποθήκευσης του εμπλουτισμένου ουρανίου της Τεχεράνης. Σε κάθε περίπτωση, προκαλεί ανησυχία η εμμονή της ισλαμικής κυβέρνησης να αποκτήσει πυρηνική τεχνογνωσία, καθώς από τον συνδυασμό όλων των παραπάνω στοιχείων προκύπτει ένα εν δυνάμει «εκρηκτικό» μείγμα.

Το θέμα της κατασκευής πυρηνικών εργοστασίων στην Τουρκία είναι λεπτό και αξίζει να δοθεί η απαραίτητη προσοχή εκ μέρους μας για όσο διάστημα βρίσκεται ακόμη σε αρχική φάση. Γιατί βάσει της υφιστάμενης κατάστασης στις διμερείς μας σχέσεις με τη γείτονα, η ενδεχόμενη κατασκευή των εργοστασίων θα σημαίνει αυτόχρημα και την κατοχύρωση σημαντικού στρατηγικού πλεονεκτήματος, γεγονός που θα δυσχεραίνει την ανεύρεση αποδεκτών λύσεων στα εθνικά μας ζητήματα.

Κ. Βοσπορίτης, ο νεώτερος

http://paratiritirio-tourkias.blogspot.com/