Άτυπη σύγκλιση για «Βόρεια Μακεδονία»

Πλήρης διαφωνία για το εύρος χρήσης

Του Σταυρου Λυγερου

Οπως αναμενόταν, η συνάντηση Παπανδρέου - Γκρούεφσκι στις Βρυξέλλες δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα. Πραγματοποιήθηκε, όμως, επειδή και οι δύο την είχαν ανάγκη. Δεδομένου ότι το ζήτημα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΠΓΔM θα συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, ο κ. Παπανδρέου ήθελε να δείξει και μ’ αυτό τον τρόπο την επιθυμία της Αθήνας να δοθεί το συντομότερο δυνατόν λύση. Το ίδιο ισχύει και για τον Σλαβομακεδόνα ομόλογό του, ο οποίος δεν χάνει ευκαιρία να «κλαίγεται» στους Ευρωπαίους κατηγορώντας την «κακή Ελλάδα». Οπως επιβεβαιώθηκε κι απ’ αυτή τη συνομιλία, όμως, ο Νίκολα Γκρούεφκσι παραμένει αδιάλλακτος.

Ο Γ. Παπανδρέου επιχείρησε εξαρχής άνοιγμα προς τα Σκόπια. Παρ’ ότι δεν ειπώθηκε ποτέ δημοσίως, η κατάργηση του υπουργείου Μακεδονίας-Θράκης ήταν και μια κίνηση καλής θέλησης. Για να δείξει την εποικοδομητική πρόθεσή του, μάλιστα, είχε ανακοινώσει την πρωτοβουλία για την ενσωμάτωση των χωρών της δυτικής Βαλκανικής στην Ε.Ε. μέχρι το 2014 υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν επιλυθεί τα προβλήματα (Κοσοβάρικο, Βοσνιακό και Μακεδονικό). Στόχος του είναι να δημιουργήσει ευρύτερο πλαίσιο διευθετήσεων.

Οι μυστικές άτυπες διμερείς επαφές τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο έπεισαν τον Παπανδρέου ότι ο Γκρούεφσκι δεν είναι διατεθειμένος να διαπραγματευθεί εποικοδομητικά. Δεν τήρησε ούτε τα διπλωματικά προσχήματα. Εφθασε στο σημείο να μην ανταποκριθεί, όταν ο Ελληνας πρωθυπουργός προσπάθησε να επικοινωνήσει τηλεφωνικά μαζί του!

Από τότε, ουσιαστικά επικρατεί στασιμότητα. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στις ΗΠΑ, ο Παπανδρέου συζήτησε το θέμα με την αμερικανική ηγεσία και για πρώτη φορά εισέπραξε την εντύπωση ότι η ελληνική θέση βρήκε ανταπόκριση. Η Ουάσιγκτον διαβεβαίωσε ότι θα υιοθετήσει το «Βόρεια Μακεδονία» στις διμερείς σχέσεις της με τα Σκόπια εάν αυτό το όνομα συμφωνηθεί από τις δύο πλευρές.

Η επίσκεψη Νίμιτς στην περιοχή δεν άλλαξε την εικόνα. Τα Σκόπια θεώρησαν ότι η ελληνική δημοσιονομική κρίση είναι μια ευκαιρία για να ασκηθεί εκβιασμός στην Ελλάδα στο ζήτημα της ονομασίας. Η κυβέρνηση Γκρούεφσκι το είπε ευθέως και χοντροκομμένα τόσο σε ευρωβουλευτές όσο και σε γερουσιαστές, που προ καιρού επισκέφθηκαν τα Σκόπια. Στην πραγματικότητα, όμως, μάλλον το αντίθετο ισχύει.

Οι δύο πλευρές είναι διατεθειμένες να αποδεχθούν το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Το κρίσιμο ζήτημα, λοιπόν, είναι το εύρος χρήσης του. Η Αθήνα θα συμφωνούσε εάν εξασφάλιζε ότι το νέο όνομα θα είναι για όλες τις χρήσεις. Τα Σκόπια, όμως, το αρνούνται.

Η πρόταση Νίμιτς

Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, ο Μάθιου Νίμιτς θα προτείνει το «Βόρεια Μακεδονία» να χρησιμοποιείται στους διεθνείς οργανισμούς. Επίσης, να υπάρξει σύσταση του Συμβουλίου Ασφαλείας προς τα μέλη του ΟΗΕ να υιοθετήσουν αυτό το όνομα και στις διμερείς σχέσεις τους με τα Σκόπια. Μία τέτοια σύσταση, όμως, δεν είναι δεσμευτική. Θα είναι στη διακριτική ευχέρεια των τρίτων χωρών να συμμορφωθούν ή όχι.

Οι Σλαβομακεδόνες θα επιδοθούν σε διπλωματική εκστρατεία για να μην επικρατήσει το «Βόρεια Μακεδονία» στις διμερείς σχέσεις τους με τα άλλα κράτη. Η Αθήνα θα υποχρεωθεί να τους κυνηγάει από πίσω με τον αντίθετο στόχο. Παραλλήλως, τα Σκόπια θα συνεχίσουν να διεκδικούν τη συμμετοχή τους σε διεθνείς δραστηριότητες σαν «Μακεδονία». Οι διαπληκτισμοί για το όνομα θα συνεχισθούν. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα θα εγκλωβισθεί σ’ ένα σισύφειο έργο, καταναλώνοντας πολύτιμο διπλωματικό κεφάλαιο.

Για να μη φθάσουν εκεί τα πράγματα, πρέπει το «Βόρεια Μακεδονία» να γίνει το νέο όνομα της γείτονος. Το μπέρδεμα τροφοδοτείται κι από προτάσεις με τις οποίες παίζει ο Νίμιτς. Τέτοιες είναι να αναγράφεται στα διαβατήρια και το «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» και το «Δημοκρατία της Μακεδονίας» (στα σλαβικά). Επίσης, η γλώσσα να καταγραφεί στο μητρώο του ΟΗΕ σαν μακεδονική, αλλά στα σλαβικά (makedonski).

www.kathimerini.gr